Kαλαβρυτα
Καλαβρύτα
Τα Καλάβρυτα είναι ορεινή κωμόπολη του Νομού Αχαΐας. Είναι χτισμένα στις πλαγιές των Αροανίων (Χελμός) σε υψόμετρο 735 μέτρων. Αποτελούν έδρα του ομώνυμου δήμου και ο πληθυσμός τους σύμφωνα με την ελληνική απογραφή του 2011 είναι 1.674 κάτοικοι
Tα Καλάβρυτα είναι χτισμένα στην θέση της αρχαίας Αρκαδικής πόλης Κύναιθας ή Κυναίθης.
Το όνομα Καλάβρυτα, που μάλλον σημαίνει καλές βρύσες, φαίνεται να το απέκτησαν την εποχή της Φραγκοκρατίας τον 13ο αιώνα μ.Χ., όταν αποτέλεσαν έδρα μιας από τις 12 Βαρωνίες του Πριγκιπάτου της Αχαΐας με πρώτο Βαρώνο τον Όθωνα ντε Τουρναί (Othon de Tournay) που έκτισε το κάστρο του πάνω στα ερείπια της ακρόπολης της αρχαίας Κύναιθας. Στη γαλλική παραλλαγή του Χρονικού του Μορέως αναφέρεται ως Calovrate.
Το 1430 τα Καλάβρυτα γίνονται έδρα μιας από τις τρεις ανεξάρτητες βυζαντινές ηγεμονίες (δεσποτάτα) στις οποίες είναι χωρισμένη πλέον η Πελοπόννησος, με πρώτο δεσπότη το Θωμά Παλαιολόγο.
Δύο χρόνια αργότερα την δεσποτεία των Καλαβρύτων αναλαμβάνει ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ο οποίος διατηρεί τη θέση αυτή μέχρι το 1443.
Η περιοχή των Καλαβρύτων συμμετείχε τόσο στην επανάσταση του 1770 όσο και του 1821.
Στην πρώτη περίπτωση ο μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Παρθένιος κήρυξε την τοπική εξέγερση ενώ το 1821 στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας των Καλαβρύτων κηρύχτηκε επίσης η επανάσταση από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και τους οπλαρχηγούς της Πελοποννήσου που είχαν συγκεντρωθεί εκεί (βλ. και Δοξολογία στην Αγία Λαύρα).
Στα Καλάβρυτα οι πολεμικές επιχειρήσεις κατά των Τούρκων που λαμβάνουν χώρα ήδη από τα μέσα Μαρτίου του 1821 κορυφώνονται με την κατάληψη της πόλης την 21 Μαρτίου 1821.
Εξαιτίας του πρωταγωνιστικού τους ρόλου στην επανάσταση του 1821, τα Καλάβρυτα πυρπολήθηκαν δύο φορές από τα στρατεύματα Ιμπραήμ, το 1826 και το 1827.
Αμερικανός προτεστάντης ιεραπόστολος που επισκέφθηκε τα Καλάβρυτα το 1829 αναφέρει τις καταστροφές αλλά διαπιστώνει από τα εναπομείναντα σπίτια ότι η πόλη ήταν καλοχτισμένη. Επίσης αναφέρει ότι ήταν ήδη πεποίθηση ότι η σημαία της επανάστασης υψώθηκε πρώτα στα Καλάβρυτα από τον Γερμανό
Στη διοικητική διαίρεση του 1836 τα Καλάβρυτα αναφέρονται με το όνομα Κυναίθη.
Η σφαγή των Καλαβρύτων
Το μνημείο των πεσόντων
-
KALABRITA -TOPOS-THISIAS Ένα από τα ξεχωριστά μνημεία της πόλης και Ιερό Προσκύνημα είναι ο Τόπος Θυσίας, στο λόφο του Καπή, που βρίσκεται ανατολικά της πόλης των Καλαβρύτων (500 μέτρα από το κέντρο), στο δρόμο προς Χιονοδρομικό Κέντρο.
Στη Ράχη του Καπή οδηγήθηκαν οι άνδρες από 14 χρονών και πάνω από τους Γερμανούς κατακτητές στις 13 Δεκεμβρίου 1943, όπου και τους εκτέλεσαν.
Σήμερα στη ράχη του Καπή βρίσκεται ένας μεγάλος Σταυρός που θυμίζει το αποτρόπαιο έγκλημα. Στις στήλες που περιβάλλουν τον κεντρικό χώρο αναγράφονται τα ονόματα των οικογενειών των Εκτελεσθέντων. Στην κατακόμβη είναι αναρτημένα μικρά καντήλια ισάριθμα με τις οικογένειες των εκτελεσθέντων.
Παράπλευρα της κατακόμβης δεσπόζει το πέτρινο γλυπτό της πονεμένης μάνας, έμβλημα του Δήμου και σύμβολο της ανθρώπινης καρτερικότητας που φιλοτέχνησε η τότε σπουδάστρια της σχολής Καλών Τεχνών Άννα Βαφεία. Έχει συμβολικό χαρακτήρα για τις γυναίκες ηρωίδες των Καλαβρύτων (τη Μάνα, την αδελφή, τη γιαγιά, την κόρη) που με υπερπροσπάθεια αγωνίστηκαν να ξαναστήσουν την ολοσχερώς κατεστραμμένη πόλη.
Κάθε χρόνο στις 13 Δεκεμβρίου, μετά το μνημόσυνο στον καθεδρικό ναό της πόλης καταλήγει η πένθιμη πομπή στον Τόπο Θυσίας, όπου τελείται επιμνημόσυνη δέηση και προσκλητήριο Πεσόντων.
-
KALABRITA -ΣΠΗΛΑΙΟ-ΛΙΜΝΩΝ- Το Σπήλαιο Λιμνών βρίσκεται στο δρόμο Καλαβρύτων – Κλειτορίας σε υψόμετρο 827 μέτρων. Απέχει από τα Καλάβρυτα 17χλμ και 9χλμ από την Κλειτορία. Ο δρόμος περνά λίγα μόλις μέτρα από την τεχνική είσοδο του σπηλαίου και ακριβώς δίπλα από την φυσική.
Το σπήλαιο των λιμνών εντυπωσιάζει τον επισκέπτη ακόμη και με το όνομα του. Λίμνες στο εσωτερικό του σπηλαίου δεν είναι κάτι συνηθισμένο ούτε παγκόσμια, ούτε για τον Ελλαδικό χώρο, όπου αποτελεί μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο.
Από υδρολογική άποψη το σπήλαιο μπορεί να χωριστεί σε 3 τμήματα: Το πρώτο τμήμα είναι ξηρό έχει μήκος 80μ. Περίπου και το δάπεδο του είναι οριζόντιο καλυμμένο από παχύ στρώμα ερυθράς γης. Το δεύτερο τμήμα έχει μήκος 700μ. Με κύριο χαρακτηριστικό τις διαδοχικές λίμνες. Το τρίτο και μεγαλύτερο τμήμα είναι μήκους 50μ
Το σπήλαιο είναι σπάνιο φυσικό δημιούργημα. Εκτός από τους λαβυρινθώδεις διαδρόμους τις μυστηριώδεις στοές και τους υπέροχους σταλακτίτες έχει το μοναδικό προνόμιο που δεν υπάρχει σε άλλο σπήλαιο. Είναι οι αλλεπάλληλες κλιμακωτές σε τρεις ορόφους λίμνες που το καθιστούν μοναδικό στον κόσμο.
Το εξερευνημένο μήκος είναι 1980 μ. Το αξιοποιημένο μέρος του σπηλαίου είναι προς το παρόν 500 μ. Ο επισκέπτης μπαίνει από τεχνητή σήραγγα και καταλήγει κατευθείαν στο δεύτερο όροφο. Το τμήμα αυτό προκαλεί δέος και θαυμασμό.
Η διάβαση των λιμνών γίνεται από υπερυψωμένες τεχνητές γέφυρες.
Ώρες Λειτουργίας Μέγα Σπηλαίου:
Καθημερινά από 09:30 μέχρι 16:30.
Αργίες και θερινούς μήνες παράταση ωραρίου
www.kastriacave.gr
Τηλέφωνο: 26920 31001 -
KALABRITA -ASTEROSKOPEIO-ARISTARXOS Η Προστατευόμενη Περιοχή Χελμού-Βουραϊκού από τον Οκτώβριο του 2009 είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων (EGN) και του παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων (GGN) υπό την στήριξη της UNESCO, με υποβολή πρότασης από τον Φορέα Διαχείρισης Χελμού-Βουραϊκού. Το γεωπάρκο Χελμού Βουραϊκού στόχο έχει να αναδείξει τους σημαντικούς γεώτοπους του Εθνικού Πάρκου δηλαδή γεωλογικές περιοχές που έχουν ιδιαίτερη επιστημονική, αισθητική, εκπαιδευτική αξία αλλά και αρχαιολογικό, οικολογικό, ιστορικό ή πολιτιστικό ενδιαφέρον. Η προώθηση δράσεων εναλλακτικού τουρισμού, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος σε αυτούς τους γεώτοπους βρήκε την αμέριστη συμπαράσταση του Δήμου Καλαβρύτων, με το Χιονοδρομικό Κέντρο και το Σπήλαιο των Λιμνών και του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κλειτορίας – Ακράτας. Μετά από τις επιτυχημένες αξιολογήσεις (2013 και 2015) η περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης Χελμού-Βουραϊκού εντάσσεται και επίσημα στα «Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO».
Το Παγκόσμιο Γεωπάρκο Χελμού-Βουραϊκού της UNESCO καλύπτει έκταση 647 τ.χλμ. και εκτείνεται στους Νομούς Αχαϊας και Κορινθίας στη Β. Πελοπόννησο. Παρουσιάζει μια ξεχωριστή γεωλογική ιστορία, ενώ φιλοξενεί μοναδικά τοπία, σημεία πολιτιστικής κληρονομιάς και άρτιες επιστημονικές, εκπαιδευτικές και τουριστικές υποδομές όπως τις εγκαταστάσεις του Χιονοδρομικού Κέντρου, το Σπήλαιο των Λιμνών, τις πηγές του Αροάνιου ποταμού στο Πλανητέρο, το Φαράγγι του Βουραϊκού Ποταμού με τον μοναδικό οδοντωτό σιδηρόδρμο Διακοφτού – Καλαβρύτων, τη λίμνη Τσιβλού, τη λίμνη Δόξας, τις εγκαταστάσεις του Περιβαλλοντικού Κέντρου ΚλειτορίαςΑκράτας στην Κλειτορία, το τηλεσκόπιο Αρίσταρχος κλπ.
KALABRITA -HELMOS Το Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων βρίσκεται στην βόρεια πύλη εισόδου του Χελμού, μιας πολύ σημαντικής περιοχής του Παγκόσμιου Γεωπάρκου Χελμού-Βουραϊκού. Η «Νεφέλη», η μεγαλύτερη σε μήκος πίστα (2.355 μέτρα) καθώς και οι υπόλοιπες πίστες βρίσκονται πάνω στους λευκούς Δολομίτες και μαύρους Ασβεστόλιθους ηλικίας 140 εκατομμύριων χρόνων. Το χειμώνα, το πυκνό χιόνι καλύπτει το γεωλογικό υπόστρωμα και η περιοχή μεταμορφώνεται σε ένα σύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο με όλες τις απαραίτητες υποδομές. Την άνοιξη, η φύση αναλαμβάνει, αποκαλύπτονται γεωλογικές μορφές, τα σπάνια ενδημικά φυτά ζωντανεύουν και η Στύγα με το περίσσιο νερό ξεδιψά τους τυχερούς ορειβάτες που θα ακολουθήσουν το μονοπάτι προς αυτήν. Το καλοκάιρι μπορεί οι πίστες να είναι ανενεργές, όμως οι ποδηλατικές ορεινές διαδρομές ξαναζωντανεύουν το βουνό. Όλες αυτές οι φυσικές ομορφιές και με τη βοήθεια του Φορέα Διαχείρισης Χελμού Βουραϊκού, δίνουν το κίνητρο στους επισκέπτες του Χιονοδρομικού Κέντρου να έρχονται στον Χελμό όλες τις εποχές του έτους για διασκέδαση και γνωριμία με το αλπικό περιβάλλον! Όπως είπε και ο Σωκράτης «Πήγαινε να δεις ένα ακρωτήρι, ένα βουνό, μια θάλασσα κι ένα ποτάμι και τα είδες όλα!»
Μέσα και από την σπουδαία αυτή επιτυχία της αναγνώρισης των περιοχών από τον παγκόσμιο οργανισμό της UNESCΟ, πολλαπλασιάζονται οι μοναδικές ευκαιρίες και δυνατότητες που ανοίγονται «μέσω της προβολής και της ορθολογικής τους διαχείρισης για την ανάδειξή τους σε τουριστικούς προορισμούς αριστείας για την προσέλκυση τουρισμού ποιότητας και τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη.
-
KALABRITA -ODONTOTOS Η διαδρομή με τον Οδοντωτό Σιδηρόδρομο είναι η πιο θεαματική των Βαλκανίων, ενώ αρκετοί την παρομοιάζουν με τις διαδρομές των ελβετικών Άλπεων. Ξεκινάει από το Διακοπτό και αφού περάσει μέσα από τις μεταλλικές ή πέτρινες γέφυρες και σήραγγες, πεδιάδες και ορεινούς σχηματισμούς, καταλήγει στα Καλάβρυτα.
Ο Οδοντωτός αποτελεί έναν από τους κύριους πόλους έλξης επισκεπτών στην περιοχή, καθώς διατηρεί την αρχική και μοναδικής αξίας τεχνική του υποδομή (σήραγγες ανοιχτές και κλειστές λαξευτές στο βράχο, γέφυρες, καμάρες, κτίρια σταθμών).
Ένα μεγάλο τμήμα του περνάει από το εντυπωσιακό φαράγγι του Βουραϊκού Ποταμού.
Η κατασκευή του άρχισε στα χρόνια της Τρικουπικής διακυβέρνησης, το 1889, στο πλαίσιο του μεγαλεπήβολου σχεδίου σιδηροδρομικής σύνδεσης όλης της Ελλάδας και τα επίσημα εγκαίνια της γραμμής έγιναν στις 10 Μαρτίου 1896. Το έργο, πρωτοποριακό για την εποχή του, αποτελεί δείγμα πλήρους ένταξης στο φυσικό περιβάλλον και πολλά θα είχε να διδάξει για το σεβασμό που πρέπει να
επιδεικνύουμε στη φύση.
Η διαδρομή που διαρκεί μια ώρα καλύπτει απόσταση 22.346 μ. και η ταχύτητα του συρμού κυμαίνεται από 30 έως 40 χιλ./ώρα στην απλή γραμμή και 6 έως 15 στην οδόντωση. Η μεγάλη κλίση της γραμμής δεν επιτρέπει την κυκλοφορία ενός συμβατικού συρμού, γι’ αυτό ανάμεσα στις σιδηροτροχιές τοποθετήθηκε ένας οδοντωτός άξονας που επιτρέπει με τη λειτουργία ενός μηχανισμού, να ανέβει από το επίπεδο της θάλασσας στο σταθμό των Καλαβρύτων με υψόμετρο 750 μέτρα.
KALABRITA -ODONTOTOS- Έχει το μικρότερο μήκος σε πλάτος γραμμών στην Ευρώπη (0,75 μ.). Σήμερα το τρενάκι με δυο μικρά βαγόνια και την ντηζελοηλεκτρική μηχανή στο κέντρο ξεκινά από το σταθμό του Διακοπτού ανηφορίζοντας προς τα Καλάβρυτα περνώντας στην αρχή από το ομαλό κομμάτι, και μπαίνοντας στο πρώτο στένεμα της χαράδρας καταλήγει στον σταθμό Νιάματα.
Ο Οδοντωτός περνάει από μικρά τούνελ, όπου ανάμεσα στα μικρά ανοίγματα προλαβαίνουμε να διακρίνουμε στην απέναντι όχθη μεγάλη βραχοσκεπή με διαδοχικές σπηλαιώδεις αίθουσες, σε μια από τις οποίες οι σταλαγμίτες έχουν σχηματίσει όρθιες στήλες που μοιάζουν με μορφές παραταγμένες με σύνθεση δικαστηρίου (δικαστής, πρόεδρος και εισαγγελέας).
Ο Οδοντωτός μαζεύει τα δόντια του στη στάση των Τρικλιών. Η διαδρομή συνεχίζει σε άγρια τοπία με καταρράκτες και φτάνουμε στο πιο στενό σημείο της διαδρομής που λέγεται “Πόρτες” όπου το τρενάκι περνάει μέσα από σήραγγα. Ανηφορίζοντας ο Οδοντωτός βγάζει τα δόντια του και φτάνει στο σταθμό του Μεγάλου Σπηλαίου που βρίσκεται στον οικισμό της Κάτω Ζαχλωρούς. Συνεχίζοντας τώρα πλέον την ομαλή διαδρομή του προς τα Καλάβρυτα αναπτύσσει ταχύτητα περνώντας από την στάση της Κερπινής και φτάνει στη πόλη μέσα από τον ανοιχτό κάμπο.
KALABRITA -ODONTOTOS- Δίπλα από τις γραμμές του τρένου υπάρχει μονοπάτι που παλιότερα χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους της περιοχής. Σήμερα η ίδια χάραξη έχει σηματοδοτηθεί με σύμβολα του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4 που χρησιμοποιείται από πεζοπόρους Έλληνες και ξένους. Η διαδρομή για το κατέβασμα απαιτεί περίπου 6 ώρες και για το ανέβασμα περίπου 7 με 8 ώρες.
Κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Μαΐου διοργανώνεται από το Σύλλογο Ορειβασίας και Χιονοδρομίας Καλαβρύτων, το Πανελλήνιο Πέρασμα με τη συμμετοχή εκατοντάδων ορειβατών και πεζοπόρων.
-
Καλαβρυτα Ατελείωτες χιονοδρομικές πίστες, μυθολογία, ιστορία, μυστήριο
Στο Χελμό, σε υψόμετρο 2.340μ., βρίσκουμε το πιο σημαντικό χιονοδρομικό κέντρο της Πελοποννήσου, σε ένα πανέμορφο τοπίο όπου κυριαρχούν τα ελατοδάση και το βραχώδες αλπικό ανάγλυφο. Το χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο χιονοδρομικό στην Ελλάδα. Θεωρείται ως ένα από τα πιο άρτια σε οργάνωση χιονοδρομικά, με δυνατότητα λειτουργίας 12 μήνες το χρόνο, καθώς στο βουνό αναπτύσσονται και άλλες δραστηριότητες εκτός της χιονοδρομίας.
Κάθε χρόνο οι πίστες του υποδέχονται χιλιάδες χιονοδρόμους αλλά και επισκέπτες, λάτρεις του βουνού και της περιπέτειας. Διαθέτει 12 πίστες συνολικού μήκους 20 χλμ. (2 δύσκολες, 2 μέτριας δυσκολίας, 6 εύκολες και 2 πολύ εύκολες), 7 αναβατήρες (2 εναέριους και 5 συρόμενους) και snowboard park. Οι επισκέπτες στο βουνό μπορούν επίσης να απολαύσουν τη θέα του χιονιού σε κάποιο από τα καφέ ή τα εστιατόρια του χιονοδρομικού, να νοικιάσουν τον εξοπλισμό τους ή να κάνουν μαθήματα σε οργανωμένη σχολή σκι.
Εδώ, ιδιαίτερα φημισμένες είναι οι πίστες της Στύγας που ξεχωρίζουν για τη δυσκολία τους. Ας δοκιμάσουμε να κατεβούμε κάποιες από τις πολυάριθμες πλαγιές, ανάλογα με το πόσο καλοί (ή όχι) σκιέρ είμαστε:
(1) Πίστα Λητώ (Ερμής): Πρόκειται για πίστα αρχαρίων (πράσινη) με μήκος 150μ. που βρίσκεται στη θέση Ξερόκαμπος, δίπλα στο πάρκινγκ.
(2) Πίστα Αριάδνη (Δάφνη 1): Πίστα κόκκινη και μπλε. Στα πρώτα 500μ. έχει καλή κλίση, στα υπόλοιπα όμως είναι καθαρά μπλε. Το μήκος της φτάνει τα 1.000μ. και βρίσκεται στα δεξιά του ομώνυμου συρόμενου αναβατήρα.
Καλάβρυτα (3) Πίστα Φαίδρα (Δάφνη 2): Πίστα στα δεξιά του αναβατήρα Δάφνη. Μόλις κατέβεις από τον αναβατήρα, φεύγεις δεξιά και ακολουθείς το δρόμο. Αφού περάσεις την αρχή της πίστας Δάφνη 1, συνεχίζεις ακόμα παραπέρα, μέχρι να βρεις το ξεκίνημά της. Πρόκειται για εξαιρετική μπλε πίστα, πάντα καλοστρωμένη, ό,τι πρέπει για μέτριους σκιέρ.
(4) Πίστα Αντιγόνη (Άρτεμις 2): Πολύ καλή μαύρη πίστα με μήκος 800μ. Είναι η αγαπημένη πίστα των καλών σκιέρ, γιατί είναι πάντα καλοστρωμένη και έχει πολύ καλή ποιότητα χιονιού. Θα τη βρείτε ακριβώς δίπλα από την «άγκυρα» και στην αριστερή της πλευρά.
(5) Πίστα Ινώ (Στύγα 1): Μαύρη πίστα για πραγματικά πολύ καλούς και έμπειρους σκιέρ. Το μήκος της φτάνει τα 1.400μ. Όμως, μόνο στα πρώτα 900μ. είναι μαύρη. Στα υπόλοιπα 500μ. είναι πράσινη, αφού περνά μέσα από το πλατό της Βαθειάς Λάκκας. Η κλίση της είναι τέτοια που για να στρωθεί χρειάζεται ειδικός χιονοστρωτήρας. Η Στύγα 1 μαζί με την πίστα Φίλιππος στα 3-5 Πηγάδια είναι οι δυσκολότερες πίστες στη χώρα μας. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από τη διθέσια καρέκλα Στύγα.
(6) Πίστα Νεφέλη (Στύγα 2): Πολύ καλή κόκκινη μήκους 2.300μ. Αν μάλιστα προστεθεί σε αυτή και η συνέχειά της, η μπλε πίστα Αχιλλέας, τότε έχουμε μία από τις μεγαλύτερες σε μήκος πίστες στην Ελλάδα, με σύνολο 3.200μ. Κατεβαίνοντας από τη διθέσια καρέκλα Στύγα ακολουθείτε το δρόμο προς τα δεξιά και έπειτα από 5μ. βρίσκεστε στην αρχή της πίστας. Φτάνοντας μάλιστα στην κορυφή της Νεραϊδόραχης θα δείτε το τηλεσκόπιο «Αρίσταρχος» το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο στα Βαλκάνια και ένα από τα πιο ισχυρά σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όταν μια εξαντλητική μέρα σκι φτάσει στο τέλος της, απολαύστε θεραπείες spa σε πολυτελή ξενοδοχεία ή γευθείτε σπιτικά εδέσματα δίπλα στο τζάκι, σε κάποιο από τα παραδοσιακά καταλύματα της περιοχής.Εμπλουτίστε τις εμπειρίες σας από τις διακοπές σας στο βουνό ακολουθώντας τις προτάσεις μας:
(α) Κάντε πεζοπορία στο Φαράγγι του Βουραϊκού σε καταπράσινα μονοπάτια, παράλληλα με τις γραμμές του οδοντωτού.
(β) Περιηγηθείτε στους αμπελώνες της Αχαΐας και επισκεφτείτε οινοποιεία για να δοκιμάστε το κόκκινο κρασί που παλαιώνεται στις υπόγειες κάβες τους.
(γ) Περιπλανηθείτε στο «μαγικό» δάσος της Στροφιλιάς.
(δ) Επισκεφτείτε την Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας, και
(ε) ανακαλύψτε το μυστηριώδες Σπήλαιο των Λημνών, γνωστό και ως «Παλάτι των Νυμφών.
ΜΟΥΣΕΙΑ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ- ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ-ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΙΚΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
-
Το Δημοτικό Σχολείο Καλαβρύτων κτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, άρχισε να λειτουργεί το 1906. Αποτελεί δείγμα τετρατάξιου σχολείου με νεοκλασικά μορφολογικά στοιχεία και συγκεκριμένη τυπολογία. Κτίστηκε σύμφωνα με το πρώτο κρατικό πρόγραμμα ανέγερσης σχολικών κτιρίων το οποίο διαμορφώθηκε από τον νονομηχανικό του Υπουργείου Παιδείας Δημήτριο Καλλία και θεσμοθετήθηκε με το Νόμο ΒΤΜΘ/1895. Από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του διέθετε δασκάλους για όλες τις τάξεις και ήταν εφοδιασμένο με εποπτικά μέσα για τη διδασκαλία των ιστορικών, γλωσσικών, τεχνικών και πρακτικών μαθημάτων. Κατά την περίοδο της Κατοχής διέκοψε τη λειτουργία του. Χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο μόνο από το Σεπτέμβριο μέχρι το Δεκέμβριο του 1943. Αυτή ήταν η μικρότερη σχολική χρονιά στη μακρόχρονη συμβολή του στην εκπαίδευση.
Στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 κάηκε ολοσχερώς από την πυρκαγιά που προκάλεσαν οι Γερμανοί κατακτητές. Μετά την απελευθέρωση ανακατασκευάστηκε σύμφωνα με το αρχικό του σχέδιο. Επαναλειτούργησε το 1955. Το 1986 κηρύχθηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και αποφασίστηκε να στεγάσει το Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.
Το Δημοτικό Σχολείο Καλαβρύτων ήταν ένα από τα πιο ευρύχωρα δημόσια κτίρια της πόλης με μεγάλο προαύλιο χώρο. Κατά την περίοδο της Κατοχής από το 1941 έως το τέλος του Απριλίου 1943, επιτάχθηκε από τους Ιταλούς και μετατράπηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης πολιτικών κρατουμένων της Πελοποννήσου. Σε αυτόν το χώρο παρέμειναν κρατούμενοι πεντακόσιοι Έλληνες και Ελληνίδες. Κατά το διάστημα του περιορισμού τους υπέστησαν πολλές κακουχίες και ορισμένοι δεν επιβίωσαν. Τον Απρίλιο 1943 οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν σε άλλα σημεία της χώρας και το στρατόπεδο συγκέντρωσης έκλεισε. Στη συνέχεια το κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως τόπος στρατοπέδευσης του Ιταλικού τάγματος Καλαβρύτων. Μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών, στις 9 Σεπτεμβρίου 1943, το Δημοτικό Σχολείο επαναλειτούργησε.
Το βράδυ της 17ης Οκτωβρίου 1943, μετά τη μάχη των Ρωγών Κερπινής, οι αντάρτες οδήγησαν στο χώρο του σχολείου τους Γερμανούς αιχμαλώτους, οι οποίοι παρέμειναν εκεί επί ένα 24ώρο.
Στον ίδιο χώρο γράφτηκε μέρος του δράματος των Καλαβρύτων στις 13 Δεκεμβρίου 1943.Εδώ συγκεντρώθηκαν οι κάτοικοι της πόλης από τους Γερμανούς και έγινε διαχωρισμός του ανδρικού πληθυσμού και των εφήβων άνω των 13 ετών από τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους. Ενώ οι άνδρες οδηγήθηκαν στο λόφο του Καππή, τα μικρά παιδιά, οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι κρατήθηκαν στο εσωτερικό του κτιρίου, το οποίο πυρπολήθηκε.
Υπό το κράτος του πανικού οι έγκλειστοι παραβίασαν τις πόρτες και διέφυγαν.
Το Δημοτικό Μουσείο σήμερα
Το Νομικό Πρόσωπο με την ονομασία «ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ» ιδρύθηκε το 1986 με αριθμό Φ.Ε.Κ. Α 24908/4.8.1986 και στεγάζεται στο ιστορικό Δημοτικό Σχολείο της πόλης.
Σκοπός του Νομικού αυτού Προσώπου είναι: η συγκέντρωση, η καταγραφή και έκθεση πάσης φύσεως υλικού που μαρτυρεί την ιστορία, την λαογραφία και την παράδοση των Καλαβρύτων, ιδιαίτερα την ιστορία του Ολοκαυτώματος της 13ης Δεκεμβρίου 1943 και των γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην ευρύτερη περιοχή.
Το έργο αναστήλωσης του Δημοτικού Σχολείου και μετατροπής του σε Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη μελέτη των αρχιτεκτόνων μηχανικών Μαίρης Κουμανταροπούλου και Αντώνη Μανιουδάκη της Διεύθυνσης Πολιτιστικών Κτιρίων και Αναστήλωσης Νεότερων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
Ο προϋπολογισμός του έργου ήταν 1.167.332,42 Ευρώ και ανάδοχος εταιρία η «Αλέξανδρος Τεχνική Α.Ε.».
Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ήταν ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης 2000-2006.
Το Μουσείο εγκαινιάστηκε στις 9 Ιανουαρίου 2005 από τον Εξοχότατο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο.
Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος
-
Το φρούριο των Καλαβρύτων χτίστηκε περίπου το 1208 από τους Φράγκους κατακτητές του Μωριά. Το πριγκιπάτο της Αχαΐας είχε διαιρεθεί σε πολλές βαρονίες και μια από αυτές ήταν και το κάστρο των Καλαβρύτων, την οποία ο γενικός διευθυντής της Πελοποννήσου Γοδεφρείγος Α’ Βιλλαρδουίνος την παραχώρησε στον Όθωνα ντε Τουρναί να το διαφεντεύει. Μετά από χρόνια οι Τουρναί πέθαναν χωρίς άρρενες απογόνους και η βαρονία των Καλαβρύτων πέρασε στους Φράγκους χωροδεσπότες της Χαλανδρίτσας de la Tremouille. Αυτοί χτίσανε και ένα μικρό καστράκι απέναντι από το μεγάλο, πάνω στο βουνό Πριόνι. Με το πέρασμα των χρόνων το βουνό αυτό και το μικρό κάστρο πήραν το όνομα «Τρεμούλας», που είναι καθαρή παραφθορά των πρώτων τους κτητόρων.
Εκατόν είκοσι χρόνια βάσταξε η κυριαρχία των Φράγκων, για να ακολουθήσουν οι Βυζαντινοί του δεσποτάτου του Μυστρά και να περάσει τελικά η κυριαρχία της περιοχής, όπως και όλης της Ελλάδας, στα χέρια των Τούρκων.
Μπροστά στον επικείμενο κίνδυνο της Τούρκικης κυριαρχίας, ο Θεόδωρος Παλαιολόγος, το 1440, πούλησε το κάστρο των Καλαβρύτων στους περιβόητους Ιωαννίτες ιππότες της Ρόδου, που το κράτησαν στην εξουσία του για τέσσερα περίπου χρόνια, για να εκδιωχθούν στη συνέχεια από τους κατοίκους της περιοχής, οπότε και το κάστρο περιήλθε και πάλι στα χέρια των Βυζαντινών.
Το ευτύχημα είναι ότι οι Παλαιολόγοι του Μυστρά είχαν φροντίσει να φέρουν από τη Θεσσαλία και άλλα μέρη δέκα χιλιάδες εμπειροπόλεμους Αρβανίτες, μαζί με τις οικογένειες τους, για να βοηθήσουν ενάντια στους πολέμους με τους Φράγκους και τους Τούρκους και οι οποίοι έμελλε να σφραγίσουν την ιστορία του Καλαβρυτινού κάστρου.
Όταν ο Μωάμεθ ο Πορθητής, 1458 – 1460, κατεβαίνει και σαρώνει την Πελοπόννησο, έκπληκτος βρίσκεται μπροστά στην ακατάβλητη αντίσταση του Αρβανίτη Οπλαρχηγού Δόξα, τελευταίου φρούραρχου του κάστρου των Καλαβρύτων και των σκληροτράχηλων συμπολεμιστών του. Η αντίσταση σθεναρή και η πολιορκία επίμονη. Οι Τούρκοι στην προσπάθεια τους να καταλάβουν το κάστρο κόβουνε το νερό. Το μαρτύριο της δίψας κρατάει πολλές μέρες.
Τελικά μπροστά στον άμεσο κίνδυνο του αφανισμού των οικογενειών τους αποφασίζουν να προτείνουν ειρήνη και ενώ γίνονται οι διαπραγματεύσεις οι Τούρκοι εισβάλλουν στο κάστρο και πιάνουν ζωντανό το Δόξα τον οποίο και σκότωσαν με άγριο τρόπο, παίρνοντας έτσι εκδίκηση για τις μέρες της αντίστασης του.
Το κάστρο παρέμεινε στην κυριαρχία των Τούρκων από το 1460 έως το 1821 με ενδιάμεσες, πριν το 1715, πρόσκαιρες κυριαρχικές παρουσίες των Βενετσιάνων.
Η έκταση του κάστρου εσωτερικά ήταν γύρω στα είκοσι στρέμματα και περιείχε περίπου πενήντα οικίες, ερείπια των οποίων σώζονται και σήμερα. Κατοικίες υπήρχαν και εκτός του κάστρου, κυρίως στην επικλινή δυτική πλευρά του, οι οποίες κατοικούνταν από τους ντόπιους.
Το εσωτερικό τείχος του, πάχους ενός μέτρου, ήταν ασβεστόχτιστο , πολύ γερό και σε πολλά σημεία αρκετά μέτρα ψηλό. Το εξωτερικό τείχος, όπως υψώνεται, δείχνει να κλείνει προς το εσωτερικό και που και που διακρίνονται ίχνη επάλξεων. Διακρίνονται επίσης δεξαμενές νερού καθώς και δυο αξιόλογοι πύργοι μισογκρεμισμένοι. Επίσης διακρίνεται η ανατολική πλευρά της κυρίας πύλης και πίσω από αυτή μια μεγάλη πέτρα σκαλισμένη σαν πηγάδι βάθους μισού μέτρου. Από την κορυφή του κάστρου μπορεί κανείς να δει το Μέγα Σπήλαιο, την Αγία Λαύρα, τα Καλάβρυτα και μερικά άλλα χωριά.
Το κάστρο των Καλαβρύτων ήταν ένα από τα τελευταία του Μωριά που κατέλαβαν οι Τούρκοι και εάν ο θάνατος του τελευταίου υπερασπιστή της Κωνσταντινούπολης δοξάζει την Ελλάδα, το μαρτύριο του θανάτου του τελευταίου υπερασπιστή του κάστρου των Καλαβρύτων δοξάζει τα Καλάβρυτα.
-
Βρίσκεται στον οδικό άξονα Καλαβρύτων – Αιγίου μέσω Πτέρης, σε απόσταση 30 χιλιόμετρα από την πόλη των Καλαβρύτων.
Σε μια καταπράσινη τοποθεσία, με άφθονα και κρύα νερά, βρίσκεται το εκκλησάκι της Παναγίας της Πλατανιώτισσας που έχει σχηματιστεί μέσα στο κοίλωμα (κουφάλα) ενός τεράστιου πλατάνου, ο οποίος προήλθε από τρία πλατάνια που φύτρωσαν μαζί, και με την πάροδο του χρόνου ενώθηκαν και δημιούργησαν το αξιοθαύμαστο αριστούργημα της φύσης.
Το ιστορικό αυτό πλατάνι έχει ύψος 25 μ. Περίπου, περίμετρο στη βάση του 16 μ. Και στο μέσο του 12,65 μ. Και έχει χωρητικότητα 20 ατόμων. Υπάρχει ένα μικρό τέμπλο με δυο κίονες οι οποίοι σχηματίζουν την Ωραία Πύλη.
Η εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας είναι αποτυπωμένη πάνω στο πλατάνι, σε ύψος 3 μέτρων από το έδαφος στο εσωτερικό του κοιλώματος, που κατά την παράδοση η εικόνα αποτυπώθηκε στον πλάτανο στα χρόνια της εικονομαχίας, όταν μοναχοί του Μεγάλου Σπηλαίου για να σώσουν την εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας τη μετέφεραν από τόπο σε τόπο και έτσι διανυκτέρευσαν ένα βράδυ στο χωριό Κλαπατσούνα (όπως λεγόταν τότε), μέσα στο φυσικό κοίλωμα του πλατάνου. Το πρωί όταν πήραν την εικόνα για να συνεχίσουν το δρόμο τους είδαν έκπληκτοι το αποτύπωμά της στον κορμό του δέντρου, στην τοποθεσία που την είχαν ακουμπήσει. Έτσι ονομάστηκε Παναγία η Πλατανιώτισσα καθώς και το χωριό.
Ο ναός γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
-
Πολύ κοντά στην Άνω Βλασία υπάρχει ένας απότομος λόφος πνιγμένος στα έλατα. στην κορυφή του (υψόμετρο 1.180 μ.) βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου η οποία χτίστηκε πιθανότατα το 10ο αιώνα από ερημίτες, που οι παραδόσεις λένε ότι ήρθαν από το Άγιο Όρος μαζί με τους συνασκητές τους. Ο πρώτος καλόγερος μάλιστα είδε στον ύπνο του θεϊκό όραμα που του όριζε ακριβώς τη θέση στον ελατοσκέπαστο λόφο για να χτιστεί η μονή.
Η Μονή Αγίου Νικολάου στα χρόνια του Βυζαντίου απέκτησε δύναμη και πλούτο από τις δωρεές ευσεβών χριστιανών της περιοχής αν και η φήμη της λόγω διαφορών θαυμάτων είχε πάει πολύ μακριά, προσελκύοντας όμως και διάφορους επιδρομείς, τους οποίους ούτε τα τείχη της μονής ούτε τα φρούρια στους γειτονικούς λόφους Χαρκόσκαλα και Αγνελοκάστρι μπόρεσαν να σταματήσουν. Η μονή τρεις φορές έγινε στάχτη και τρεις φορές ξαναχτίστηκε. Τελευταία ανακαίνιση στο καθολικό της έγινε το 1892.
Η πιο σημαντική γνωστή στιγμή στην ιστορία της υπήρξε η εμπλοκή της στην πολύνεκρη μάχη της Βλασίας, στον τελευταίο εμφύλιο πόλεμο. Γύρω από τη μονή βρίσκονταν οι δυνάμεις του 617ου συντάγματος πεζικού με διοικητή τον Αντισυνταγματάρχη Σταύρο Δρακουλαράκο και στο δάσος βρίσκονταν οι δυνάμεις των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού. Στις 23 Ιουλίου 1948 ξέσπασε η επίθεση γύρω από το μοναστήρι και για οκτώ ώρες Έλληνες σκότωναν Έλληνες. Στο τέλος οι αντάρτες υποχώρησαν αφήνοντας 68 περίπου νεκρούς, ενώ οι δυνάμεις του Εθνικού Στρατού (οι οποίες χρησιμοποίησαν τη μονή ως καταφύγιο) έχασαν 10 άντρες. Τις τραγικές στιγμές της μάχης και τις ακόμη τραγικότερες εικόνες που ακολούθησαν διατήρησαν στη μνήμη τους για πολλές δεκαετίες οι Βλασιώτες. Το μνημείο της μάχης με τα ονόματα των πεσόντων βρίσκεται σε ένα μικρό κοιμητήριο στο νότιο προαύλιο της μονής, πάνω από τον γκρεμό.
Η Μονή Αγίου Νικολάου είναι πρόσφατα ανακαινισμένη. Η βασιλική με τον ωραίο τρούλο, που αποτελεί το καθολικό της, δεσπόζει στο κέντρο της αυλής. Όμως, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει το παμπάλαιο παρεκκλήσι της Γέννησης της Θεοτόκου και το θησαυροφυλάκιο της μονής όπου, μεταξύ άλλων κειμηλίων, φυλάσσεται και το παλιό ξυλόγλυπτο τέμπλο του καθολικού.
Ο επισκέπτης – προσκυνητής θα απολαύσει από την κορυφή του λόφου, στο πλάτωμα της μονής, μια μοναδική πανοραμική θέα προς τις κορυφές του Ερύμανθου, στην κοιλάδα του Σελινούντα, καθώς και στα δάση της Σκαφιδιάς και του Καλλιφωνίου. Στο σημείο αυτά υπάρχει μια πέτρινη πηγή που στο πεζούλι της αναγράφεται ο πιο όμορφος από τους θρύλους της μονής:
«Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ο τοπικός Aγάς έκλεψε όλα τα πρόβατα της μονής και τα κατέβασε στο Κατάκολο για να τα πουλήσει στα απέναντι νησιά. Όμως το πλοίο με τα κλεμμένα ζώα δεν έφευγε από την ακτή και ο καπετάνιος ρώτησε αν τα ζώα είναι βακούφικα (δηλαδή μοναστηριακά), οπότε και θα έπρεπε να βγουν έξω για να μπορέσει να φύγει το πλοίο. Αυτό έγινε και το πλοίο απέπλευσε αφού βγήκε και το τελευταίο κλεμμένο ζώο από τη Μονή του Αγίου Νικολάου. Το κοπάδι πήρε το δρόμο της επιστροφής, οδηγούμενο από μια σκοτεινή ανδρική μορφή. Το επόμενο πρωί οι καλόγεροι, που είχανε ήδη δεηθεί στον Άγιο Νικόλαο για την επιστροφή των ζώων, είδαν το κοπάδι να κοιμάται έξω από τη μάντρα της μονής. Το θαύμα είχε γίνει και ο Αγάς εντυπωσιασμένος από τη δύναμη του Αγίου, δώρισε στη μονή ένα ασημένιο καντήλι με ένα καραβάκι κρεμασμένο επάνω του, το οποίο βρίσκεται σήμερα κρεμασμένο πάνω από την ιερή πύλη».
-
Σε απόσταση 10 χιλιόμετρα από την πόλη των Καλαβρύτων βρίσκεται η μονή του Μεγάλου Σπηλαίου. Σε έναν άγριο και απότομο βράχο ύψους 120μ που στην κορυφή του υπάρχει ένας παμπάλαιος πύργος είναι φωλιασμένο το Μέγα Σπήλαιο. Η πρόσοψη του σπηλαίου κλείνεται από κελιά. Από τον εξώστη η θέα είναι μοναδική.
Το μοναστήρι κατά την παράδοση ιδρύθηκε το 362μχ από τους μοναχούς Συμεών και Θεόδωρο στη θέση που βρέθηκε η εικόνα της Παναγιάς στο βάθος της σπηλιάς εκεί όπου υπάρχει η πηγή.Η εικόνα βρέθηκε από μια βοσκοπούλα και είναι πλασμένη από κερί και μαστίχα από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Το 840 το Μέγα Σπηλαίο κάηκε από τους εικονομάχους. Το 1285 ο Ανδρόνικος Παλαιολόγος το ανοικοδόμησε και από τότε αρχίζει να γίνεται ένα από τα πλουσιότερα μοναστήρια. Κάηκε για δεύτερη φορά το 1400 και για τρίτη το 1600 όποτε κάηκε η εκκλησία και η πολύτιμη βιβλιοθήκη που είχε σπάνια χειρόγραφα.
Για Τετάρτη φορά κάηκε το 1934 που καταστράφηκαν όλα τα κειμήλια ανεκτίμητης αξίας. Ανοικοδομήθηκε το 1936 αλλά πυρπολήθηκε και λεηλατήθηκε από τους Γερμανούς το Δεκέμβρη του 1943. Οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους 22 μοναχούς και όλο το προσωπικό της μονής και πέταξαν τα πτώματα τους από ένα γειτονικό γκρεμό. Στην αίθουσα κειμηλίων της μονής φυλάσσονται σπουδαία και μοναδικά κειμήλια.
Το μοναστήρι γιορτάζει το δεκαπενταύγουστο στη μνήμη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Ώρες Λειτουργίας Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου:
Καθημερινά 08:00 μέχρι την δύση του ήλιου.
Τηλέφωνο: 26920 23130.
-
Στη δεξιά όχθη του ποταμού Σελινούντα και απέναντι από το χωριό Λαπαναγοί και σε απόσταση 30 χιλ. από την πόλη των Καλαβρύτων ορθώνεται το μοναστήρι της Μακελλαριάς, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Χτίστηκε από το στρατηγό του Ιουστινιανού Βελισσάριο το 532 μ.Χ., όπως φαίνεται από επιγραφή που σώζεται μέχρι σήμερα, ώστε να εξιλεωθεί από τη σφαγή κατά την περίφημη «Στάση του Νίκα» στην Κωνσταντινούπολη.
Στο μέσο του μοναστηριού είναι χτισμένος ο ναός της Παναγίας, βυζαντινού ρυθμού, σταυροειδής με ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο, πάνω στο οποίο βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Είναι έργο βυζαντινής εποχής που θαυμάζεται από όλους, γιατί όπου κι αν σταθεί ο προσκυνητής τα μάτια Της είναι γυρισμένα προς αυτόν.
Το μοναστήρι καταστράφηκε από τους Τούρκους το 1458, και ανακαινίστηκε από τον ιερομόναχο Νεόφυτο.
Το αρχικό όνομα του μοναστηριού ήταν Παναγία η Λιθοστρωτιώτισα, επειδή είναι χτισμένο πάνω σε βράχο. Το όνομα «Μακελλαριά» το μοναστήρι το πήρε από το μακελειό που έγινε, όταν πήγαν να το κατακτήσουν οι Τούρκοι το 1458. Μετά από πολλές ημέρες πολιορκίας κατάφεραν να καταλάβουν το μοναστήρι και να σκοτώσουν τους μοναχούς και τους υποτακτικούς που βρίσκονταν εκεί. Μετά την καταστροφή οι πατέρες αποφάσισαν να χτίσουν το μοναστήρι χαμηλότερα σε μια σπηλιά για να προστατεύονται από τις καιρικές συνθήκες. Οι άνθρωποι του συνεργείου που ανέλαβε την κατασκευή του, έβρισκαν κάθε πρωί τα κτίρια τους χαλασμένα και τα εργαλεία τους πάνω στο βράχο που είναι το σημερινό μοναστήρι. Μετά από συζητήσεις και διαφωνίες αποφάσισαν να χτίσουν εκεί που ήταν τα υλικά και τα εργαλεία τους. Ανοίγοντας τα θεμέλια βρήκαν ένα χωμάτινο κιούπι με λάδι, το οποίο σώζεται μέχρι και σήμερα, και την εικόνα της Παναγίας.
Σε επόμενη επίθεση των Τούρκων, η παράδοση θέλει τους Τούρκους να απωθούνται από τους μοναχούς και τους υποτακτικούς που βρίσκονταν εκεί και τον ηγούμενο της μονής να κάνει συμφωνία με το στρατηγό των Τούρκων πως, αν σπάσει το καντήλι που θα πετάξουν στο βράχο, τότε θα παραδοθούν, αν όμως δεν σπάσει θα γυρίσουν να φύγουν χωρίς να κάψουν το μοναστήρι. Έτσι κι έγινε, πέταξε ο ηγούμενος το καντήλι της Παναγίας στο βράχο, κατέβηκαν δυο Τούρκοι στρατιώτες και το βρήκαν να κρέμεται από ένα κλαδί ενός δέντρου. Το ανέβασαν στο στρατηγό τους και εκείνος με τη σειρά του τήρησε τη συμφωνία που είχε κάνει με τον ηγούμενο και έφυγαν χωρίς να κάψουν το μοναστήρι.
Ο πολυτιμότερος θησαυρός του μοναστηριού είναι η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και το κιούπι με το θαυματουργό λάδι. Επίσης, καρυοφύλλια, γιαταγάνια, κουμπούρες των οπλαρχηγών και παλικαριών της ξακουστής μάχης της Καυκαριάς, με τα οποία κατατρόπωσαν τον Ιμπραήμ το 1827 και στολές των αγωνιστών του 1821. Σημαντικά κειμήλια του μοναστηριού έχουν κλαπεί από τη ληστεία που έγινε το Σεπτέμβριο του 1980, τα οποία είναι: (α) Τ’ Άχραντα Πάθη, που περιλαμβάνουν ένα κιτίο χειροποίητο από σύρμα χρυσό πλεγμένο στη Ρωσία, Βυζαντινής τέχνης, που εντός του φυλάσσονταν τεμάχιο από το ακάνθινο στεφάνι, τεμάχιο της χλαμύδας και κομμάτια τιμίου ξύλου και σπόγγου, (β) Επίχρυσες και χρυσές λειψανοθήκες με ιερά λείψανα 150 Αγίων, (γ) Ιερά Ευαγγέλια επίχρυσα και αργυρά του 15ου και 16ου αιώνα, (δ) Εικόνες φορητές του 16ου και 17ου αιώνα, και (ε) Στολές χειροποίητες χρυσοκέντητες από την Ρωσία.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι σε μικρή απόσταση από τη Μονή, ο επισκέπτης ακολουθώντας ένα μικρό μονοπάτι οδηγείται στο μικρό εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Είναι φτιαγμένο μέσα σε ένα μικρό σπήλαιο λίγο πιο χαμηλά από το σημερινό μοναστήρι. Όλο το χρόνο ρέει αστείρευτα από το βράχο «αγίασμα».
-
Το τηλεσκόπιο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών με το όνομα «ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ» είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο των Βαλκανίων και το δεύτερο μεγαλύτερο της Ηπειρωτικής Ευρώπης, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή «Νεραϊδόραχη» του Χελμού σε υψόμετρο 2.340 μ.
Ονομάστηκε Αρίσταρχος προς τιμή του αρχαίου Έλληνα αστρονόμου Αρίσταρχο.
Μερικά χαρακτηριστικά του τηλεσκοπίου είναι το μεγάλο οπτικό πεδίο που είναι ιδανικό για συμμετοχή σε διεθνή προγράμματα, η πολύ καλή ποιότητα οπτικών τα οποία έχουν ευκρίνεια ειδώλων, δυνατότητα τηλεχειρισμού και προγραμματιζόμενη λειτουργία μέσω δικτύου από την έδρα του Αστεροσκοπείου στην Αθήνα ή και από άλλα συνεργαζόμενα Αστεροσκοπεία της Ελλάδας ή και του εξωτερικού, εξοπλισμός με υπερσύγχρονα αστρονομικά όργανα, όπως κάμερες CCD και φασματογράφοι υψηλής και ενδιάμεσης ευκρίνειας.
Οι λόγοι που προτιμήθηκε η κορυφή του Χελμού για ένα τόσο σύγχρονο και σημαντικό εγχείρημα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών είναι ότι υπάρχει παροχή λειτουργικής υποδομής λόγω της εγκατάστασης του Χιονοδρομικού Κέντρου όπου είναι εύκολη η οδική πρόσβαση, παροχή ρεύματος και τηλεφώνου, δεν υποφέρει από φωτορρύπανση των πόλεων αφού οι μεγάλες πόλεις βρίσκονται πίσω από τα βουνά. Επίσης είναι μια από τις σκοτεινότερες περιοχές της Ευρώπης, το τηλεσκόπιο είναι πάνω από τα σύννεφα σε μεγάλο ποσοστό ετησίως και μπορεί να παρατηρεί είδωλα τα οποία είναι εξαιρετικής ποιότητας. Ακόμη, το υψόμετρο (2.340 μ.) που είναι τοποθετημένο το τηλεσκόπιο, είναι κατάλληλο να παρατηρεί και στο υπέρυθρο φως και να ερευνά για ύπαρξη πλανητών του γαλαξία μας, αστρικές εκρήξεις, χημική σύσταση, δομή και δυναμική γαλαξιών, καθώς επίσης και σμήνη γαλαξιών.
Η λειτουργία του τηλεσκοπίου είναι οπτοηλεκτρομηχανική, φιλική με το περιβάλλον. Η εγκατάσταση διάταξης μέτρησης του επιπέδου υπόβαθρου αερίων ρύπων και αερίων φαινομένου θερμοκηπίου, πολύ σημαντικές για την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης παρέχει μετεωρολογικά στοιχεία στο Χιονοδρομικό Κέντρο.
Η εγκατάσταση του τηλεσκοπίου με το όνομα Αρίσταρχος έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα είτε για εκπαίδευση φοιτητών επί τόπου αλλά και μέσω δικτύου, είτε για επιμόρφωση κοινού, όπως σχολεία, πανεπιστήμια, πολιτιστικούς φορείς κλπ., είτε για παροχή επιστημονικών και τεχνολογικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς φορείς.
Το τηλεσκόπιο έχει ενταχθεί στο Πανευρωπαϊκό Πρόγραμμα «OPTICON» στο οποίο συμμετέχουν τα μεγαλύτερα και πιο σύγχρονα τηλεσκόπια της Ευρώπης και υπάρχει ενδιαφέρον χρησιμοποίησης του τηλεσκοπικού φακού από ερευνητικά ιδρύματα για επιστημονική συνεργασία και έρευνα.
-
O Λάδωνας ποταμός, είναι ένας από τους αρχαιότερους, θεοποιημένους και πολυυμνημένους ποταμούς της Πελοποννήσου.
Το όνομα του αναφέρεται αμέτρητες φορές στην ελληνική μυθολογία ως τόπος συνάντησης και σύγκρουσης θεών και ανθρώπων. Το μήκος του ξεπερνά τα 60 χλμ.
Το αρχικό του τμήμα βρίσκεται στην Αχαΐα και το υπόλοιπο στην Αρκαδία. Στο ύψος της Δάφνης υπάρχει φράγμα και τεχνητή λίμνη.
Όπως αποδείχθηκε πρόσφατα, η λιμνοπηγή του Λάδωνα τροφοδοτείται από υπόγειο ποταμό.
Αναρίθμητοι θρύλοι, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, δημιουργούν στον επισκέπτη μια φανταστική αισθητική και ψυχική προδιάθεση.
-
Οι πηγές του Αροανίου, βρίσκονται στους πρόποδες του Χελμού, σε υψόμετρο 600 μέτρα, κοντά στον οικισμό Πλανητέρο.
Στην πορεία του ο ποταμός Aροάνιος συναντάται με τον χείμαρρο Κλείτορα. Τον συνοδεύουν μύθοι, θρύλοι και λαϊκές παραδόσεις.
Ο Παυσανίας στα «Αρκαδικά» μιλάει ακόμα και για «Φθεγγόμενους Ιχθείς».
-
Εννιά τα μέρη του νερού γύρω απ\’ τη Γη, χωριστά από το δέκατο, το νερό της Στύγας.
Τα ύδατα της Στυγός συνδέθηκαν με θεολογικές και φιλοσοφικές ιδέες, όπως αυτές από τα Ελευσίνια Μυστήρια και τις Ορφικοπυθαγορικές δοξασίες για την μετενσάρκωση.
Η Στύγα ήταν οι πηγές του υποχθόνιου ποταμού Κράθη στον Χελμό της Αχαΐας σε υψόμετρο 2.100 μέτρα.
Η στυγερή Στύγα είχε τα βουερά παλάτια της στα Τάρταρα. Εκεί που ο Δίας έριξε τους Τιτάνες, τους Γίγαντες και όσους άλλους εναντιώθηκαν στο θέλημα του. Χώρια έμενε στα λαμπρά της δώματα η Στύγα, χτισμένα με μακριές πέτρες και στηριγμένα παντού με κολώνες αργυρές. Τη Στύγα τη φυλάγαν νύχτα μέρα δράκοι ακοίμητοι. Στην Τιτανομαχία ο Δίας με τους άλλους θεούς, το αδέλφια του, πολέμησε κατά του πατέρα του Κρόνου, που είχε τη βοήθεια των δικών του αδερφών, των Τιτάνων. Όμως, την παράταξη του Δία ενίσχυσε από την τιτανογενιά, η φοβερή Ωκεανίδα η Στύγα, που \’χε παιδιά της το Κράτος και τη Βία, το Ζήλο και τη Νίκη.
Η Στύγα του συμπαραστάθηκε και στη Γιγαντομαχία.
Στα ύδατα της Στύγας ορκίζονταν όλοι οι θεοί, ακόμη και ο Ήλιος. Ήταν ο πιο μεγάλος όρκος των θεών και στα νερό της οι θεοί έκαναν την ποινή τους, όταν ήταν τιμωρημένοι. Το όνομα της προκαλούσε φόβο σε θεούς και ανθρώπους. Έλεγαν πως κανένα ζωντανό ον δεν επρόκειτο να ζήσει εάν έπινε από το νερό αυτό. Το γυαλί, οι κρύσταλλοι, τα πήλινα αγγείο έσπαζαν μόλις βυθίζονταν σ\’ αυτό. Αλλοιώνονταν τα μέταλλα ακόμη και ο άργυρος και ο χρυσός, το ήλεκτρο (κεχριμπάρι). Μόνον οι οπλές των αλόγων άντεχαν, γι\’ αυτό οι θεοί το έπιναν μέσα σε κύπελλα καμωμένα από οπλή αλόγου.
Η Ψυχή ψάχνοντας να βρει το ταίρι της, τον Έρωτα, υποχρεώθηκε από την Αφροδίτη να κουβαλήσει νερό από τη Στύγα.
Ο Αχιλλέας ήταν άτρωτος καθώς η Θέτιδα η μητέρα του, μόλις γεννήθηκε, τον βούτηξε στα νερά της Στύγας για να τον κάνει αθάνατο. Ο αστράγαλος όμως του παιδιού έμεινε άβρεχτος. Εκεί, βρήκε την ευκαιρία και θα τον χτυπήσει, αργότερο στον κάμπο της Τροίας, ο Πάρις με το βέλος του. και θα τον σκοτώσει.
Πριν ακόμη φυτρώσει το πρώτο χνούδι στα μάγουλα τους, πήραν όρκο στα ύδατα της Στύγας, πως θα έκαναν δικές τους ο Ώτος την Άρτεμη και ο Εφιάλτης την Ήρα και πως θα ανέβαιναν στον ουρανό, βάζοντας σκάλα τα βουνά πάνω στον \’Όλυμπο, την Όσσα και πάνω στην \’Οσσα το Πήλιο…
Το \”Μαυρονέρι\” της Στύγας ενέπνεε μέχρι πριν λίγα ακόμη χρόνια έναν δεισιδαίμονα τρόμο στους ντόπιους.
Η ανάβαση γίνεται από το χωριό Περιστέρα (ή Σόλος). Σημείο μεγάλης ομορφιάς είναι η λίμνη Τσιβλού (700μ.) μέσα στο δάσος, μερικά χιλιόμετρα πριν από την Περιστέρα. Ξεκινάμε από δασικό δρόμο που μας βάζει σε δάσος με πεύκα και συνεχίζουμε σε μονοπάτι μέχρι ένα χαρακτηριστικό σημείο με θαυμάσια θέα (δυόμισι ώρες). Εδώ επειδή το μονοπάτι έχει πέσει μας μπερδεύει λίγο στο πέρασμα αλλά σε άλλη μισή ώρα μάς φέρνει στη βάση του Καταρράκτη των Yδάτων της Στυγός.
Δήμος Καλαβρύτων Φ.Δ. ΧΕΛΜΟΥ-ΒΟΥΡΑΪΚΟΥ
