ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ηράκλειο
Το Ηράκλειο είναι η μεγαλύτερη πόλη της Κρήτης και ένα από τα σημαντικότερα αστικά κέντρα της Ελλάδας. Άρχισε να αναπτύσσεται μετά τον 9ο αι. μ.Χ., (κατά την αρχαιότητα, κέντρο της περιοχής ήταν η Κνωσός και μεταγενέστερα η Γόρτυνα), ενώ αργότερα κατακτήθηκε διαδοχικά από τους Άραβες, τους Ενετούς και τους Οθωμανούς, οι οποίοι της έδωσαν το ονόματα Χάνδακας και Candia.
Κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ήταν μία από τις Ολυμπιακές Πόλεις και φιλοξένησε αγώνες του τουρνουά ποδοσφαίρου.
Η πόλη του Ηρακλείου αντανακλά με σαφήνεια τους διαφορετικούς πολιτισμούς που άνθισαν στο πέρασμα των αιώνων: Βυζαντινά οικοδομήματα στέκονται δίπλα σε Ενετικά δημόσια και ιδιωτικά κτίρια και Οθωμανικές κατασκευές.
Έμβλημα της πόλης ο μεσαιωνικός Κουλές που δεσπόζει στο βενετσιάνικο λιμάνι και επισκιάζει τα εναπομείναντα τείχη της ίδιας περιόδου. Οι πρώτες οχυρώσεις κατασκευάστηκαν αρχικά από τους Άραβες και τον 15ο αι. ενισχύθηκαν από τους Ενετούς. Από τους επτά προμαχώνες σώζεται σήμερα ο προμαχώνας Μαρτινέγκο, όπου βρίσκεται ο τάφος του διάσημου συγγραφέα Ν. Καζαντζάκη, με θέα όλη την πόλη, ενώ από τις τέσσερις πύλες εισόδου στην πόλη σώζονται η Χανιόπορτα (1570), με το χαρακτηριστικό ανάγλυφο φτερωτό λιοντάρι του Αγίου Μάρκου και η Καινούργια Πόρτα (1587) στη νότια πλευρά.
Στο παλιό (ενετικό) λιμάνι, δίπλα στις σύγχρονες εγκαταστάσεις, διατηρούνται οι θολωτοί ταρσανάδες, όπου στο Μεσαίωνα ναυπηγούνταν οι γαλέρες, ενώ στη δυτική πλευρά κυριαρχεί το επιβλητικό φρούριο Κούλε (16ου αι.).
Στο κέντρο της πόλης βρίσκονται πολλά μνημεία των μεσαιωνικών χρόνων, εποχή μεγάλης ακμής του Ηρακλείου. Ανηφορίζοντας από το λιμάνι την κεντρική οδό 25ης Αυγούστου, συναντάμε την πλατεία με το ναό του Αγίου Τίτου (κτίστηκε το 1872 στη θέση βυζαντινού ναού), ενώ δίπλα βρίσκεται η ενετική Λότζια (16ος αι.), ένα εντυπωσιακό βενετσιάνικο μέγαρο με στοές, που υπήρξε Λέσχη του Δούκα και των αξιωματούχων της Κρήτης, στολισμένη με γλυπτά οικόσημα, τρόπαια κ.α.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του Ηρακλείου είναι οι βενετσιάνικες και τουρκικές κρήνες, που βρίσκονται διάσπαρτες στον ιστορικό ιστό της πόλης. Η γνωστότερη είναι η φημισμένη βενετσιάνικη κρήνη Μorozini ή Λιοντάρια (1628), που αποτελεί το σημείο αναφοράς για τους κατοίκους και τους επισκέπτες. Άλλες αξιόλογες βενετσιάνικες κρήνες είναι η κρήνη Bembo(1552-1554) στην πλατεία Κορνάρου, η κρήνη Sagredo (1602-1604), εντοιχισμένη στη βορειοδυτική γωνία της Λότζια και η κρήνη Priuli (1666), κοντά στο λιμάνι. Από τις τουρκικές κρήνες, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η Φιλανθρωπική Κρήνη (1776), δίπλα στην κρήνη Bembo, που σήμερα χρησιμοποιείται ως καφενείο, η «Βρύση του Ιδομενέα» (πίσω από το Ιστορικό Μουσείο), η «Βρύση του Γενιτσάρ Αγά» (στην οδό Ικάρου) κ.α.
Από τους ναούς της πόλης ξεχωρίζει η Μητρόπολη του Αγίου Μηνά (πλατεία Αγίας Αικατερίνης), η οποία κτίστηκε στο διάστημα 1862-1895 και εντυπωσιάζει με το μέγεθος και τη θέση του. Δίπλα της βρίσκεται το παρεκκλήσι του Μικρού Αγίου Μηνά, ενώ βορειοανατολικά η εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης (16ος αι.), που λειτουργεί ως μουσείο έργων της κρητικής αναγέννησης. Στην πλατεία Βενιζέλου, δεσπόζει ο ναός του Αγίου Μάρκου (13ος αι.), ενώ άλλες σημαντικές εκκλησίες της πόλης είναι η Μονή Αγ. Πέτρου και Παύλου, η Παναγία Ακρωτηριανή, η Παναγία των Σταυροφόρων κ.α.
Πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο, από τα σημαντικότερα μουσεία της Ελλάδας, καθώς συγκεντρώνει σχεδόν όλους τους μοναδικούς θησαυρούς του Μινωικού Πολιτισμού από την Κνωσό, την Φαιστό, τα Μάλια και άλλες περιοχές, καθώς επίσης το Ιστορικό Μουσείο, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το Ενυδρείο «Cretaquarium» (στην περιοχή Γούρνες).
Στην αγορά του Ηρακλείου, από τις πλουσιότερες της Μεσογείου, μπορείτε να βρείτε κάθε είδους σύγχρονα προϊόντα, αλλά και παραδοσιακά κρητικά είδη, όπως το φημισμένο λάδι, τη ρακή, το τοπικό κρασί, μέλι, βότανα κ.α. Ακόμα, σε μικρή απόσταση (στην περιοχή Χερσονήσου) λειτουργεί τα τελευταία χρόνια σύγχρονο γήπεδο γκολφ για αρχάριους και προχωρημένους παίκτες.
Κοντά στο Ηράκλειο
Πέντε χλμ. νότια του Ηρακλείου βρίσκεται η Κνωσός, ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ευρώπης. Η Κνωσός ήταν το σπουδαιότερο κέντρο του Μινωϊκού Πολιτισμού από το 1900 ως το 1400 π.Χ. Στην περιοχή βρισκόταν το μεγαλύτερο ανάκτορο της μινωϊκής Κρήτης που γνώρισε δύο αρχιτεκτονικές φάσεις και καταστράφηκε από το μεγάλο σεισμό της Σαντορίνης (1450 π.Χ.). Στο χώρο υπάρχουν τα ερείπια από το ανάκτορο του Μίνωα, τα σπίτια των αξιωματούχων και ιερέων, αλλά και των κατοίκων, καθώς και τα νεκροταφεία. Το ανάκτορο ήταν δαιδαλώδες οικοδομικό σύνολο, κτισμένο γύρω από μία κεντρική αυλή. Καταλάμβανε έκταση 22.000 τ.μ. και περιλάμβανε εκτός από τα βασιλικά διαμερίσματα, λατρευτικούς χώρους, θησαυροφυλάκια, εργαστήρια κι αποθήκες.
63 χλμ. νοτιοδυτικά του Ηρακλείου βρίσκονται τα ερείπια του ανακτόρου της Φαιστού, δεύτερου σε σπουδαιότητα ανακτορικού κέντρου της Μινωικής Κρήτης, που κατοικούνταν από τη Νεολιθική εποχή. Η αρχιτεκτονική διάταξη του ανακτόρου είναι ίδια με της Κνωσού. Κι εδώ τα δωμάτια είναι διατεταγμένα γύρω από πλακόστρωτη αυλή. Εδώ, ο τοιχογραφικός διάκοσμος ήταν σχετικά φτωχός, όμως τα δάπεδα και οι τοίχοι είναι επενδυμένοι με πλάκες κατάλευκου γυψόλιθου. Το ανάκτορο καταλάμβανε έκταση, περίπου, 9.000 τ.μ.
Επίσης, κοντά στο παραθεριστικό κέντρο Μάλια (34 χλμ. ανατολικά του Ηρακλείου) οι ανασκαφές έφεραν στο φως ανάκτορο παρόμοιο με αυτά της Κνωσού και της Φαιστού. Στο φως ήλθαν επίσης συνοικίες της Μινωικής πόλης, που υπήρχε γύρω από το ανάκτορο και νεκροταφείο στη θέση Χρυσόλακκος. Το ανάκτορο αυτό καταλάμβανε έκταση περίπου 9.000 τ.μ.
Τέλος, 46 χλμ. νότια της πόλης βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Γόρτυνας, όπου υπάρχουν ευρήματα από τον 16ο αι. π.Χ. ως τον 2ο αι. μ.Χ.
-
Η γεωγραφική θέση της, η πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά, η νεανικότητα του πληθυσμού της, οι έντονες προοπτικές ανάπτυξής της κυρίως στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα καθώς και ο δραστήριος χαρακτήρας των κατοίκων της αποτελούν τα ισχυρότερα πλεονεκτήματά της.
Η Νέα Αλικαρνασσός αποτελεί μια δυναμική, σύγχρονη πόλη
- με έντονη πολιτισμική ταυτότητα και ακόμη πιο σταθερά αναπτυσσόμενο μέλλον,
- μία πόλη με ανθρώπινο χαρακτήρα,
- με σύγχρονη εκπαιδευτική υποδομή,
- χώρους πρασίνου και παιδικές χαρές,
- γήπεδα και κατάλληλους χώρους άθλησης,
- πολιτιστικά κέντρα
- και κέντρα περίθαλψης της τρίτης ηλικίας
Μνημεία στην Αλικαρνασσό
Ο Ναός του Απόλλωνα,
Το θέατρο
Το Τρίπυλο
Το Μαυσωλείο
Οι οχυρώσεις
Οι Ιππότες
-
Η Δημοτική Ενότητα Γοργολαΐνη (πρώην Δήμος Γοργολαΐνη με έδρα τον Άγιο Μύρωνα) εντάχθηκε στο Δήμο Ηρακλείου με το πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011. Βρίσκεται στο κέντρο του νομού, νότια της πόλης του Ηρακλείου, και περιλαμβάνει τις παρακάτω Τοπικές Κοινότητες:
Άγιος Μύρωνας
Κεφαλοχώρι της Δημοτικής περιφέρειας Ηρακλείου με πλούσια ιστορία και παράδοση, είναι χτισμένο πάνω στο δίλοφο της αρχαίας Ραύκου (μια από τις 100 πόλεις της ομηρικής Κρητικής Εκατόμπολης) με πανοραμική θέα από όλα τα σημεία του. Απέχει 18 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και έχει υψόμετρο 440 μέτρα. Η Ραύκος ήταν αυτόνομη και ισχυρή πολιτεία με δικό της νόμισμα, μέλος της Γορτύνιας συμμαχίας και αντίπαλος της Κνωσού και της γειτονικής Λυκάστου με πολυκύμαντη ιστορική διαδρομή. Το όνομα της κωμόπολης προέρχεται από τον χωριανό μάρτυρα, επίσκοπο Κνωσού(?) και Γορτύνης, Μύρωνα (3ος αιώνας) που μαρτύρησε στους διωγμούς του Δέκιου (249 – 251) και είναι ο πολιούχος της
Άνω Ασίτες
Χωριό της Δημοτικής περιφέρειας Ηρακλείου με το σχέδιο «Καλλικράτης» σε πανέμορφο φυσικό περιβάλλον με σπουδαία ιστορία και παράδοση. Σε έγγραφο του 1393 πρωτοσυναντάμε το όνομα του χωριού και σε όλες τις καταγραφές που έγιναν στην Κρήτη από το 1577 και έπειτα. Ετυμολογείται από τους Ασσινούς ή Ασσίτες (= από την Άσσο, πόλη της Μυσίας) στρατιώτες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μετά την ανακατάληψη της Κρήτης από τον Νικηφόρο Φωκά (961).
Κάτω Ασίτες
Από τα κεφαλοχώρια της περιφερειακής Δημοτικής Ενότητας Ηρακλείου οι Κάτω Ασίτες (Ασσίτες) απέχουν από την πόλη 22,8 χιλιόμετρα σε υψόμετρο 459 μέτρα στους ανατολικούς πρόποδες του Ψηλορείτη. Στο χωριό φτάνει κανείς ακολουθώντας τη διαδρομή Ηράκλειο – Άγιος Μύρων – Πυργού – Κάτω Ασίτες. Το όνομα του χωριού προέρχεται από την εγκατάσταση στρατιωτών από την Άσσο της Μυσίας που υπηρετούσαν στο στρατό του Νικηφόρου Φωκά και εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Κρήτη μετά την ανακατάληψή της από τους Βυζαντινούς το 961 και γιαυτό η ορθή γραφή του ονόματος είναι Ασσίτες και όχι Ασίτες.
Πετροκέφαλο
Το Πετροκέφαλο ανήκει στον Δήμο Ηρακλείου της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Βρίσκεται στο 16ο χιλιόμετρο του δρόμου προς Άγιο Μύρωνα σε υψόμετρο 340 μέτρων. Για πρώτη φορά το όνομα του χωριού συναντιέται σε συμβολαιογραφικά έγγραφα του 13ου αιώνα και σε κατοπινά του Δουκικού Αρχείου του Χάνδακα. Καταγράφεται με το ίδιο περίπου σημερινό του όνομα (Petrokefalo ή Petrokefala) σε όλες τις απογραφές από το 1577 μέχρι και σήμερα.
Πενταμόδι
Παμπάλαιο χωριό της Δημοτικής Περιφέρειας του Καλλικρατικού Δήμου Ηρακλείου, χτισμένο σε υψόμετρο 320 μέτρων και σε απόσταση 17 περίπου χιλιομέτρων από την πόλη. Για πρώτη φορά αναφέρεται σε συμβολαιογραφικά έγγραφα του 1271. Αναγράφεται επίσης συχνά και σε μετέπειτα συμβόλαια. Από αυτά μαθαίνουμε ότι το 1348 ήταν πεζικό φέουδο και ανήκε στον δικηγόρο και ποιητή Στέφανο Σαχλίκη που κληρονόμησε από τον πατέρα του, όπου έζησε εκεί ως το τέλος της ζωής του, αφού κατασπατάλησε όλη την άλλη περιουσία του
Πυργού
Ένα χιλιόμετρο νοτιότερα από τον Άγιο Μύρωνα βρίσκεται ο οικισμός Πυργού σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από το Ηράκλειο και σε υψόμετρο 400 μέτρων πάνω στον οδικό άξονα προς Ασίτες. Η θέση του χωριού προσφέρει υπέροχη θέα προς τα Κουσανιώτικα βουνά και τον ανατολικό Ψηλορείτη. Για πρώτη φορά αναφέρεται με την ονομασία του σε συμβολαιογραφικό έγγραφο το 1271 και έκτοτε σε πολλά έγγραφα και άλλων συμβολαιογράφων και του Δουκικού Αρχείου. Καταγράφεται και σε όλες τις απογραφές που διενεργήθηκαν στην Κρήτη από το 1577 μέχρι σήμερα.
-
Η Δημοτική Ενότητα Τεμένους (πρώην Δήμος Τεμένους με έδρα τον Προφήτη Ηλία) εντάχθηκε στο Δήμο Ηρακλείου με το πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011. Βρίσκεται στο κέντρο του νομού, νότια της πόλης του Ηρακλείου, και περιλαμβάνει τις παρακάτω Τοπικές Κοινότητες:
Προφήτης Ηλίας
Είναι η μεγαλύτερη ίσως κωμόπολη της Περιφερειακής ενότητας του Καλλικρατικού Δήμου Ηρακλείου, απέχει 19,4 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και είναι χτισμένη στους βορειοδυτικούς πρόποδες του υψώματος Ρόκκα (ύψος 507, 40 μέτρα) σε υψόμετρο 350 μέτρων. Ο πλούτος της κωμόπολης είναι ανάλογος με τον πλούτο της ιστορίας του Προφήτη Ηλία. Γνωρίζουμε ότι επιλέχτηκε και οικοδομήθηκε εδώ η «πρωτεύουσα» της Κρήτης μετά την ανακατάληψη του νησιού από τους Βυζαντινούς το 961, οι οποίοι την απέσπασαν από τα χέρια των Σαρακηνών που την είχαν κατακτήσει (823 ή 828). Επομένως η θέση μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα ότι «φιλοξενούσε» οικισμό κατά τη Β΄ βυζαντινή περίοδο.
Άγιος Σύλλας
Ονομαστό χωριό της «Παρακάνδιας» με πλούσια ιστορία και παράδοση. Απέχει από το Ηράκλειο 14 χιλιόμετρα και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 569 μέτρων στις δυτικές παρυφές του Γιούχτα «πολιορκημένο» από πλήθος αμπελώνων και ελαιώνων. Οι περισσότεροι κάτοικοι του σημερινού χωριού είναι προσφυγικής καταγωγής. Σε έγγραφο του 1305 όπου και η αρχαιότερη μνεία του χωριού, παραδίδεται η πληροφορία ότι υπάρχουν δύο παλαιές εκκλησίες, του Αγίου Σίλα (Agio Sila) και της Παναγίας (Santa Maria) οι οποίες καταστράφηκαν με το σεισμό του 1303 και ανοικοδομήθηκαν από τον Rogerius de Rogerios με τη βοήθεια των κατοίκων.
Κυπαρίσσι
Το Κυπαρίσσι είναι χωριό της Περιφερειακής Δημοτικής Ενότητας του Δήμου Ηρακλείου, στην επαρχία Τεμένους σε υψόμετρο 220 μ. με ωραία θέα στο 22ο χιλιόμετρο του οδικού άξονα προς Προφήτη Ηλία. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την ελαιοκομία και με την αμπελοκαλλιέργεια. Σε λατομείο ανακαλύφθηκε τυχαία τάφος της πρώτης υπονεολιθικής περιόδου μέσα σε κοίλωμα βράχου, όπου βρέθηκαν αγγεία εγχάρακτης γραμμικής διακόσμησης, ένα ειδώλιο σε σχήμα πλοιαρίου, πολλά μαχαιράκια από οψιδιανό και διάφορα χάλκινα αντικείμενα (κυρίως μαχαιρίδια) που φανερώνουν τη μακραίωνη κατοίκηση του χώρου. Στο λόφο «Κορφή του Βαθειά» ανασκάφτηκε επίσης ένα μεγάλο ορθογώνιο κτήριο
-
Η Δημοτική Ενότητα Παλιανής (πρώην Δήμος Παλιανής με έδρα το Βενεράτο) εντάχθηκε στο Δήμο Ηρακλείου με το πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011. Βρίσκεται στο κέντρο του νομού, νότια της πόλης του Ηρακλείου, και περιλαμβάνει τις παρακάτω Τοπικές Κοινότητες:
Βενεράτο
Πρόκειται για δυο οικιστικά σύνολα (Παλιό και Νέο, σε απόσταση 200 μέτρων μεταξύ τους) που απέχουν 20 περίπου χιλιόμετρα από το Ηράκλειο πάνω στον παλιό δρόμο Μεσαράς – Φαιστού σε υψόμετρο 300 περίπου μέτρων. Ο νεότερος οικισμός δημιουργήθηκε μετά το 1955 ενώ ο Παλαιός κατά την εποχή της Βενετοκρατίας. Το όνομα του παλιού χωριού συναντιέται για πρώτη φορά σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου το 1369 και έκτοτε υπάρχει σε όλες τις επόμενες απογραφές μέχρι σήμερα.
Αυγενική
Όμορφο και πλούσιο χωριό της Δημοτικής Περιφέρειας του Δήμου Ηρακλείου χτισμένο σε υψόμετρο 310 μέτρων και απέχει 20,7 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο στον οδικό άξονα προς Μεσαρά – Φαιστό. Για πρώτη φορά αναφέρεται με το όνομα Ευγενική το 1391 σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου και από το 1577 δε λείπει από καμία απογραφή από όσες έγιναν στην Κρήτη. Από την Αιγυπτιακή απογραφή (1834) μέχρι σήμερα το χωριό απογράφεται Αυγενική.
Κεράσι
Το χωριό Κεράσια ενταγμένο στον Καλλικρατικό Δήμο Ηρακλείου, απέχει απ’ το Ηράκλειο 20 χιλιόμετρα και βρίσκεται σε υψόμετρο 340 μέτρων. Είναι χτισμένο στις ανατολικές πλαγιές του λόφου “Χαλέπα” με πλούσια θέα τον «Κερασανό κάμπο», τα Λασιθιώτικά βουνά, την ιστορική Μονή Παλιανής και το λόφο «Κάστελλας», με το εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα στην κορυφή. Η παλαιότερη αναγραφή του ονόματος του χωριού βρίσκεται σε έγγραφο του 1248 και σε αρκετά άλλα έγγραφα του Δουκικού Αρχείου του Χάντακα μετά από αυτό
Σίβα
Η Σίβα είναι χωριό και ομώνυμο που κι αυτό εντάχτηκε στην Περιφερειακή Δημοτική επικράτεια του Δήμου Ηρακλείου σύμφωνα με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 280 μέτρα και απέχει 18,2 χλμ. πάνω στον οδικό άξονα Ηρακλείου – Μεσαράς. Η αρχαιότερη καταγραφή του ονόματος του χωριού συναντιέται σε έγγραφο του Δουκικού αρχείου του Χάνδακα το 1378. Στη συνέχεια αναγράφεται σε όλες τις καταγραφές από το 1577 μέχρι σήμερα. Η σημαντικότερη ιστορική παρουσία του 19ου αιώνα (αιώνας των κρητικών επαναστάσεων) στο χωριό είναι αυτή του καπετάν Αηνικολιώτη (από τον οικισμό Άγιος Νικόλαος στην περιοχή του Χάρακα) που έδρασε ιδιαίτερα κατά την επανάσταση του 1866.
Μουσεία






Μνημεία



Βικιπαιδεια
Η μοναδική θέα του Ενετικού κάστρου στο παλιό λιμάνι του Ηρακλείου και το θαυμάσιο Κρητικό πέλαγος είναι από τα πιο φωτογραφημένα αξιοθέατα στην Κρήτη. Δεν είναι πολλοί οι επισκέπτες της πόλης που μπορούν να απολαύσουν το πλήρες πανοραμικό μεγαλείο αυτού του τοπίου, όπως αυτοί που διαμένουν στο ξενοδοχείο Lato Boutique.,……περισσότερα εδώ