ΓΥΘΕΙΟ

Γύθειο (Ανατολική Μάνη)

Βρίσκεται 42 χλμ. νότια της Σπάρτης και είναι η έδρα του ομώνυμου Δήμου, όπου υπάγονται και οι οικισμοί Άγιος Κωνσταντίνος, Βουτρούβη, Γυριστά, Λίμνη, Μαρούλια, Πασσαβάς, Πριτσιώτικο και Σελινίτσα. Η πόλη είναι αμφιθεατρικά κτισμένη στους πρόποδες του βουνού Ακούμαρου (Λαρυσσίου κατά την αρχαιότητα), στο μυχό του Λακωνικού κόλπου.

Συνδέεται οδικά με την υπόλοιπη Μάνη και μέσω θαλάσσης με Νεάπολη, Κύθηρα, Πειραιά και Κρήτη. Στο Γύθειο καταλήγει η εθνική οδός από τη Σπάρτη και ο παραλιακός δρόμος από τη Σκάλα. Από εδώ συνεχίζει ο δρόμος για την Αρεόπολη και τη γνωριμία με τη Μάνη. Στο λιμάνι που πιάνει το φεριμπότ από Πειραιά συνδέει τη νότια Πελοπόννησο με τα Κύθηρα, ενώ λειτουργεί σταθμός ανεφοδιασμού, για τα σκάφη αναψυχής και στο καρνάγιο γίνονται επισκευές – συντηρήσεις.

Το Γύθειο έχει κατοικηθεί από τα Προϊστορικά χρόνια όπως μαρτυρούν και τα ευρήματα του σπηλαίου στη θέση Λακωνίς, κοντά στη πόλη του Γυθείου.

Σύμφωνα με την παράδοση όταν ο Θεός Απόλλωνας φιλονίκησε με τον Ηρακλή για τον μαγικό τρίποδα του μαντείου των Δελφών και στο τέλος συμφιλιώθηκαν, ο τόπος ονομάσθηκε ‘’Γύη Θεών’’ δηλαδή Γύθειο.

Ήταν το επίνειο και ο ναύσταθμος της αρχαίας Σπάρτης και αργότερα, στη Ρωμαϊκή εποχή και στα χρόνια της Φραγκοκρατίας ένα από τα κυριότερα εμπορικά λιμάνια της νότιας Πελοποννήσου με κατεργασία και εμπόριο πορφύρας, μαρμάρου, κλπ.

Στα Ρωμαϊκά χρόνια (195 π.χ.) το Γύθειο ήταν η πρωτεύουσα του Κοινού των Ελευθερολακώνων, με πληθυσμό 25.000 κατοίκους. Τότε κατασκευάσθηκαν το θέατρο της πόλης, η ακρόπολή της, τα δημόσια λουτρά, ναοί και αρκετά σπίτια με πλούσιο διάκοσμο και ψηφιδωτά, ενώ η πόλη διακοσμήθηκε με περίτεχνα αγάλματα.

Αργότερα η πόλη καταστράφηκε από σεισμό (το 375 μ.X.) και τμήματα των ερειπίων της αρχαίας πόλεως του Γυθείου βρίσκονται στο βόρειο άκρο της σημερινής πόλης. Ο επισκέπτης μπορεί να τα δει βυθισμένα στο βυθό της θάλασσας ανατολικά του σταδίου της. Πιο κάτω, στο βάθος του κόλπου, βρίσκονται τα Τρίνησα, το άλλοτε αγκυροβόλι της Σπαρτιάτικης αρμάδας.

Οι σωστικές ανασκαφές μέσα στη πόλη έχουν φέρει στο φως μνημεία σημαντικής αξίας: ψηφιδωτά, δημόσια κτίρια, κατοικίες με ωραία διακοσμητικά ψηφιδωτά δάπεδα, νεκροταφεία, καλή κεραμική, γλυπτά, νομίσματα, επιγραφές κλπ. Πολλά ευρήματα βρίσκονται στο αρχαιολογικό Μουσείο του Γυθείου.

Περίπου 11 χλμ. ΝΑ είναι τα ερείπια του μεγάλου φράγκικου κάστρου του Πασσαβά, κτισμένο τον 13ο αιώνα και 36 χλμ. προς την ίδια κατεύθυνση τα περίφημα σπήλαια Δυρού.

 

  • Αρεόπολη-Βάθεια-Κότρωνας

    Αρεόπολη

    Χτισμένη σε ξερό και γυμνό τοπίο, τελείως απροστάτευτη από τη μανία των ανέμων, στέκει στην είσοδο της Μάνης. Ο οικισμός δημιουργήθηκε σε θέση με νευραλγική σημασία, πάνω στο βραχώδες ύψωμα που απλώνεται στα πόδια του βουνού Προφήτης Ηλίας του Σαγγιά, για να ελέγχει το βασικό οδικό άξονα της Ν – ΝΔ Μάνης. 
    Παλαιότερα ονομαζόταν Τζιμοβαή ή Τσίμοβα (σλάβικη ονομασία). Αερόπολη ονομάστηκε μετεπαναστατικά προς χάρη των Μαυρομιχαλαίων, όταν ορίστηκε διοικητική πρωτεύουσα της επαρχίας Οιτύλου (1836).

    Διάφορα στοιχεία (π.χ. το κωδωνοστάσιο των Ταξιαρχών και οι πυργοκατοικίες των Μαυρομιχάλη, Καπετανάκου και Μπαρελάκου) τονίζουν ιδιαίτερα την κατακόρυφη διάσταση. Το αρχοντικό πυργόσπιτο του Καπετανάκου (χτισμένο μετά το 1830) επεκτάθηκε σταδιακά προς ανατολάς και κατά μήκος του αναπτύχθηκε αγορά, σημαντική για όλη τη Μάνη. Αυτή την περίοδο χτίστηκαν και νέα μεγαλύτερα διώροφα ή τριώροφα κτήρια με ισόγεια μαγαζιά και κατοικίες και ο οικισμός απέκτησε χαρακτήρα μικρής πόλης. Η ανοικοδόμηση συνεχίστηκε μέχρι το 1940, όταν και άρχισε να μειώνεται.

    Ιστορική είναι η εκκλησία των Ταξιαρχών του 18ου αι. στο κέντρο της πόλης και η Πέτρα που χρησίμευε για στήριγμα της ελληνικής σημαίας κατά την Επανάσταση του ’21. Παρά τη μείωση του πληθυσμού της μεταπολεμικά, παραμένει ο μεγαλύτερος οικισμός και η πρωτεύουσα της Μέσα Μάνης. Έχει προεπαναστατικά και μετεπαναστατικά έργα γοήτρου (μεγάλες και ενδιαφέρουσες κατοικίες, κατοικίες επιφανών γενεών). Η φύση συνυπάρχει με το δομημένο περιβάλλον. Μικροί κήποι με εληές, συκιές και μουριές καθώς και διάφορα αγριολούλουδα που φυτρώνουν στους κήπους και τους τοίχους των σπιτιών.

    Βάθεια

    ΒΑΘΕΙΑ

    Η Βάθεια είχε κατά την εξέλιξή της τρεις θέσεις. Αρχικά ήταν κτισμένη ανάμεσα στα χαμηλά βουνά σ΄ένα ίσιωμα γεμάτο μάντρες. Αργότερα μετακινείται στην πλαγιά του λόφου, στο Γουλά. Αυτός είναι ο πυρήνας από τον οποίο θα αναπτυχθεί (τον 18ο αι.) η Βάθεια στην κορυφή του λόφου, όπου βρίσκεται και σήμερα σε θέση ακρόπολης, δεσπόζοντας στη γύρω περιοχή. Τον κτιριακό πυρήνα του Γουλά αποτελούν οκτώ σπίτια και ο πολεμικός πύργος. Η Βάθεια σε θέση στρατηγική (κορυφές, λόφοι) είναι ένα πυκνοκτισμένο και εντυπωσιακό κτιριακό σύνολο αποτελούμενο από 70 περίπου κατοικίες, 4 εκκλησίες, 2 πολεμικούς πύργους και 5 λιοτρίβια. Πυρήνας του χωριού θεωρείται ο Μιχαλικιάνικος πύργος. Διαμορφώθηκε με διαδοχικές εγκαταστάσεις γενιών που με συνεχή κατοίκηση πύκνωσαν τις ιδιαίτερες γειτονιές του. Η ασφάλεια και η άμυνα είχαν ζωτική σημασία για τη σύνθεση και την αρχιτεκτονική του χωριού. Τα περισσότερα κτίρια κτίστηκαν μεταξύ 1840 και 1900. Διακρίνονται σε μονώροφα και διώροφα παλιά Μανιάτικα σπίτια, σε διώροφα, τριώροφα και τετραώροφα πυργόσπιτα και σε νεώτερα μονώροφα και διώροφα βοηθητικά προσκτίσματα. Ο οικισμός περιβάλλεται από πράσινο, δέντρα και θάμνους της Μάνης ενώ την άνοιξη προστίθενται και τα αγριολούλουδα που φυτρώνουν στους κήπους και

    ΚΟΤΡΩΝΑΣ -ΠΥΡΓΟΣ ΔΕΜΕΣΤΙΧΑ

    τους δρόμους του χωριού.

    Κότρωνας

    Το χωριό Κότρωνας είναι το μεγαλύτερο παραθαλάσσιο χωριό της ανατολικής Μάνης. Βρίσκεται νότια της Σπάρτης και σε απόσταση 87 χλμ. από αυτήν και σε απόσταση 41 χλμ. από το Γύθειο. 

    Φημίζεται για τις υπέροχες παραλίες (μικρή και μεγάλη άμμο, συκιάς στη νησίδα Σκόπα) που διαθέτει αλλά και για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του.
    Κατά την περιήγησή σας στην περιοχή θα δείτε ότι υπάρχουν πολλά λιμανάκια με αμμουδιά ή βότσαλα.

    Έτσι, μπορείτε να επιλέξετε ανάλογα με τις ιδιαίτερες προτιμήσεις σας το κατάλληλο για να κολυμπήσετε και να περάσετε ξέγνοιαστες ώρες.

    Σύμφωνα με την παράδοση το όνομά του το οφείλει στη μορφολογία του εδάφους του. Μυτεροί βράχοι και πέτρες συνθέτουν ένα τοπίο ξερό και άνυδρο με πέτρινα σπίτια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Μια εικόνα δηλαδή χαρακτηριστική της Μάνης…

    Είναι κτισμένος στο μυχό ενός ήρεμου, συνήθως όρμου, προφυλαγμένου από το βοριά, στον οποίο τοποθετείται η αρχαία πόλη Τευθρώνη, που σύμφωνα με το Παυσανία, οικιστής της ήταν ο Αθηναίος Τεύθραντας.

     Η Τευθρώνη είχε επεκταθεί από τη σημερινή Ζούδα μέχρι τη Γονέα και είχε δύο ακροπόλεις, μια στη χερσονησίδα Σκοπά και μια στο κάστρο των Λουκάδικων.
    Στη πόλη υπήρξε η Νάϊα πηγή και οι κάτοικοι τιμούσαν περισσότερο την Ισσωρία Άρτεμη (προδωρική θεότητα) που η λατρεία της μεταδόθηκε από το Κότρωνα στην Σπάρτη.
    Η ονομαστή πόλη του Κοινού των Ελευθερολακώνων βυθίστηκε στο νερό με το μεγάλο σεισμό του 3ου αιώνα μ.Χ.
    Ερείπια και ευρήματα της Τευθρώνης έχουν βρεθεί τυχαία από ψαράδες και δύτες, στην περιοχή της νησίδας Σκοπά.

    Σύμφωνα με τα ευρήματα η περιοχή παρουσιάζει Πρωτοελλαδική – Μεσοελλαδική και Μυκηναϊκή κατοίκηση, όπως μαρτυρούν ο οψιανός, τα κεραμικά οι ζαφικοί πίθοι και οι προϊστορικοί λίθινοι πέλεκεις, ενώ παρουσιάζει ανάπτυξη και κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους.

    Ο Κότρωνας συνδέεται με τη νησίδα Σκοπά, με χερσόνησο μήκους 300 μ., στο οποίο έχουν βρεθεί όστρακα, οψιανοί λίθοι και ταφές σε πιθάρια.

    Διασώζονται νεολιθικά, προελληνικά, Ελληνικά και βυζαντινά ερείπια, καθώς και ερείπια εκκλησιών, όπως του Αγίου Νικολάου στον οποίο διακρίνουμε τοιχογραφίες.

    Στα σπίτια του σημερινού Κότρωνα, όπως και σε ορισμένες εκκλησίες, παρατηρούμε εντοιχισμένες επιγραφές, κιονόκρανα και αρχιτεκτονικά μέλη της αρχαίας πόλης. Αξιόλογες οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου, σταυροειδής με τρούλο και καμπαναριό, κτισμένη πάνω σε ομώνυμη παλαιότερη, της Υπαπαντής, του Αγίου Χαραλάμπου κ.α.

    Ο Κότρωνας και τα γύρω χωριά συμμετείχαν -όπως όλοι οι Μανιάτες- στην πρώτη γραμμή των εθνικών αγώνων, στα νεότερα χρόνια, (Επανάσταση 1821, εκστρατεία στην Κρήτη, Μακεδονικό Αγώνα, Βορειηπειρωτικό κ.ά.).

    Στη παραλία βρίσκεται η προτομή του μακεδονομάχου ήρωα, Νικηφόρου Δεμέστιχα, ενώ ο Πύργος της οικογένειας είναι στον οικισμό Αλεπού.

    Από το Κότρωνα είναι δυνατή η επίσκεψη στα χωριά της Μάνης,όπως το Φλομοχώρι με την υπεροχή παραλία της “χαλικιάς του βάτα” καθώς και η επίσκεψη στη σπηλιά του Άδη, στο ακρωτήριο Ταίναρο.

    Ο Κότρωνας έχει έναν δραστήριο Σύλλογο, που συσπειρώνει τα μέλη και τους φίλους του στην Αττική.
    Έχει προσφέρει πολλά στο χωριό και κάθε χρόνο διοργανώνει ένα μοναδικό πανηγύρι στην προβλήτα του λιμανιού, τις μέρες του Σωτήρος (περί τις 6 Αυγούστου) -προς τιμήν της πάλαι ποτέ ακμάζουσας Ιεράς Μονής Σωτήρος που δεσπόζει πάνω απ’ τον Κότρωνα κοντά στο ερημοχώρι Γoνέα.
    Η περιτειχισμένη Μονή χτίστηκε στα 1500 και έχει υπέροχες τοιχογραφίες- δεν είναι εξάλλου το μοναδικό βυζαντινό και μεταβυζαντινό μνημείο της περιοχής.
    Η οικονομία της περιοχής στηρίζεται κατά βάση στην πρωτογενή αγροτική παραγωγή με μικρή απόδοση λόγω του πετρώδους χαρακτήρα του εδάφους της. Κατά δεύτερο λόγο, η οικονομία στηρίζεται στη Κτηνοτροφία, την αλιεία, το εμπόριο, τις κατασκευές, και τον τουρισμό. 
    Ωστόσο, οι αρχαιολογικές περιοχές και το φυσικό περιβάλλον δεν έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά σε σημαντικό βαθμό.

    Η ομορφιά της περιοχής του γραφικού Κότρωνα και  σε συνδυασμό με το υπέροχο γαλάζιο της θάλασσας, θα σας χαρίσει αξέχαστες στιγμές…
    Και βέβαια αξίζει μια επίσκεψη μας!

    Από τον Σταύρο Λιλόγλου
    http://www.pireasnews.gr

  • Γερολιμένας-Oίτυλο-Πόρτο Κάγιο

    Γερολιμένας

    Κτισμένος δίπλα στη θάλασσα ο γραφικός μανιάτικος οικισμός με μικρό φυσικό λιμάνι. Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Κάβο Γκρόσσο. Παλιότερα ήταν το σπουδαιότερο εμπορικό λιμάνι της Μέσα Μάνης.

    Σήμερα παρουσιάζει τουριστική άνοδο, απόρροια της τουριστικής υποδομής του. Έχει χώρους διαμονής και ταβέρνες με φρέσκα ψάρια.
    Κατά πάσα πιθανότητα βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Ιππόλας, ενώ απέχει 96 χιλιόμετρα από τη Σπάρτη. Οφείλει το όνομά του, στο γεγονός ότι στην αρχαιότητα θεωρείτο «Ιερός Λιμένας». Ανοιχτά ο κόλπος του καταλήγει στο ακρωτήριο Κάβο Γκρόσσο.

    Παρέχει μια ξεχωριστή θέα εμπρός στην απεραντοσύνη του νότιου πελάγους που απλώνεται και πέρα από το ακρωτήριο Ταίναρο.
    Λίγο πιο νότια είναι το ακρωτήριο Ταίναρο ή Κάβο Ματαπάς με το μεγάλο φορτίο του.

    Στην απόκρημνη δυτική άκρη του είναι η Σπηλιά του Άδη, όπου λατρευόταν ο Ποσειδώνας και λίγο πιο κάτω στο Πόρτο Στέρνες βρίσκεται το ιερό του Ταινάριου Ποσειδώνα, το σημερινό εκκλησάκι του Ασώματου, φτιαγμένο από αρχαία υλικά.

    Οίτυλο

    Είναι ένα πολύ όμορφο χωριό που απέχει 7 χιλιόμετρα (βορειότερα) από την  Αρεόπολη. Το Οίτυλο πήρε το όνομά του από το μυθικό ήρωα Οίτυλο που καταγόταν από το Άργος και ήταν γιός του Αμφιάνακτα.

    Το Οίτυλο, από το οποίο πήρε την ονομασία του ο παλαιότερος  Δήμος Οιτύλου, είναι κατοικημένο συνεχώς από την αρχαιότητα και την εποχή του Ομήρου έως σήμερα. Συγκεκριμένα από την εποχή του Ομήρου αναφέρεται το Οίτυλο ως τμήμα του βασιλείου του Μενελάου. Από το Στράβωνα αργότερα αναφέρεται με το όνομα Βοίτυλο και ο Παυσανίας αναφέρει πως ήταν μια από τις κυριότερες πόλεις του «Κοινού των Ελευθερολακώνων». Διασώζονται ερείπια αρχαίων μνημείων και επιγραφές ιδιαίτερα γύρω από την παραλία όπου θεωρείται πως υπήρχε ναός του Σεράπιδος.

    Τη περίοδο της Τουρκοκρατίας, στο Οίτυλο, εγκαταστάθηκαν επιφανείς οικογένειες, όπως των Βυζαντινών πριγκίπων Κομνηνών (Στεφανόπουλων) και των Μεδίκων ή Γιατριάνων. Μεταξύ του 1672 και 1674, δημιουργήθηκαν κύματα προσφύγων. Οι Γιατριάνοι μετανάστευσαν στη Τοσκάνη και οι Κομνηνοί-Στεφανόπουλοι στη Γένοβα, ενώ μέλη και των δύο οικογενειών εγκαταστάθηκαν στη Κορσική. Στην πλατεία βρίσκεται η ανάγλυφη πλάκα της αδελφοποίησης του Καργκέζε με το Οίτυλο (1990).
    Το 1770, αγκυροβόλησε εδώ ο Ναύαρχος του Ρωσικού Στόλου, Θεόδωρος Ορλώφ, που μαζί με τους Μαυρομιχαλαίους και τους Μανιάτες ξεκίνησε την επανάσταση του 1770 (Ορλωφικά). Στη Μονή Ντεκούλου ή Δεκούλου υπογράφηκε η σχετική συμφωνία.

    Αξιόλογοι οι ναοί του Αγίου Γεωργίου, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, της Κοίμηση της Θεοτόκου, των Ταξιαρχών και της μονής Δεκούλου ή Ντεκούλου με σωζόμενη εκκλησία και καλοδιατηρημένες αγιογραφίες.

    Πόρτο Κάγιο

    Το Πόρτο Κάγιο βρίσκεται στη θέση της αρχαίας πόλης Ψαμαθούς, που ανήκε στο Κοινό των Λακεδαιμονίων. Το 1792 ο Λάμπρος Κατσώνης τοποθέτησε σε όλο τον όρμο του Πόρτο Κάγιο κανόνια, τον οχύρωσε και τον χρησιμοποιούσε σαν ορμητήριο για τις επιδρομές του εναντίον των Τούρκων.

  • Μάνη

    Τα τελευταία 1.100 χρόνια το όνομα Μαϊνη ή Βραχίων της Μάνης ορίζει τον τόπο που κατέχει η μεσαία από τις τρεις χερσονήσους στη νότια Πελοπόννησο. Η επιβλητική οροσειρά του Ανω και Κάτω Ταϋγέτου είναι η απόληξη στη Μεσόγειο της αλπικής πτύχωσης της Πίνδου και έτσι σχηματίζεται η επιμήκης χερσόνησος.

    Οι βορειοδυτικές υπώρειες αποτελούν την Εξω Μάνη ή Βόρεια Αποσκιερή, αλλά αναμφίβολα η καρδιά των Μανιατών χτυπά στη Μέσα Μάνη…

    Που με τη σειρά της μοιράζεται στην Αποσκιερή, αυτή του Δήμου Οιτύλου, και στην Προσηλιακή, αυτή του Δήμου Ανατολικής Μάνης.

    Εμείς σήμερα θα ανακαλύψουμε πτυχές της Ανατολικής Μάνης, θα κινηθούμε στο «φως», από το Πόρτο Κάγιο στον Κότρωνα, και από τα παράλια στην κορυφογραμμή του Σαγγιά.

    Η ιδιόμορφη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της Μάνης δικαιολογείται στην κοινωνική διάρθρωση και η συμπαγής δομή της φαμίλιας στηριζόταν στα πολλά ντουφέκια. Πολεμόπυργοι και πυργόσπιτα σφραγίζουν την ιδιότυπη κοινωνική διάρθρωση της Μάνης. Μεμονωμένοι μανιάτικοι πύργοι και λιλιπούτειοι συνοικισμοί.

    Βαδίζοντας στο μυθικό Ακροταίναρο, ζώντας τη δύναμη της μανιάτικης γης στη Λάγεια, στην Κοκάλα, στο Φλομοχώρι, στο Εξω Νύφι…

    Εστω και λίγο, ως επισκέπτες-προσκυνητές, αξίζει λοιπόν να ζήσετε στη λεβεντιά και τις ομορφιές της μοναδικής και αυθεντικής Μάνης που βλέπει στον Λακωνικό Κόλπο…

Αξιοθέατα-Αρχαιολογικοί χώροι

  • Aρχαία Τευθρώνη.

    Η μικρή θαλασσινή πολιτεία του Κότρωνα βρίσκεται στη θέση όπου ανιχνεύονται υπολείμματα της αρχαίας πόλης Τευθρώνη, η οποία ιδρύθηκε -σύμφωνα με τον Παυσανία- από το Αθηναίο Τεύθραντα και καταστράφηκε από μεγάλο σεισμό. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν πυργόσπιτα στον Κότρωνα με ενσωματωμένα στην πλινθοδομή τους αρχαία κιονόκρανα και επιγραφές.

    Η Aρχαία Τευθρώνη  είχε επεκταθεί από την Ζούδα μέχρι την Γωνέα.  Η αρχαία Ακρόπολη της προιστορικής Τευθρώνης λέγεται ότι βρισκόταν εκεί που τώρα βρίσκεται το κάστρο της Κολοκυθιάς με τα ερείπια του μοναστικού μεσαιωνικού οικισμού που ίδρυσε Κόμης Λούκας ”Λουκάδες”.

GITHIO-AtHellas.gr-ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ-Aρχαία Τευθρώνη
  • Αρχαιολογικός χώρος Ταινάρου

    To Ταίναρο αποτελεί το νοτιότερο τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Εκεί τοποθετούσαν οι αρχαίοι πρόγονοι τις πύλες του Αδη, από όπου ο Ηρακλής κατέβασε τον Κέρβερο στον Κάτω Κόσμο. Οικοδομικά υλικά αλλά και λαξεύματα που έχουν βρεθεί στον βράχο παρακείμενης σπηλιάς συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι στη σπηλιά του Ταινάρου υπήρχε μια χθόνια λατρεία για τον Ποσειδώνα, ο οποίος στο Ταίναρο, όπως και στη Σπάρτη, δεν ήταν ο γνωστός από τους ποιητές σαν εξουσιαστής της θάλασσας, αλλά σαν θεός του Κάτω Κόσμου. Το Ιερό του Ποσειδώνα υπήρξε άσυλο των ειλώτων της Λακωνικής, που ζητούσαν προστασία από τον αμείλιχτο θεό.

    Σε τούτη την περιοχή βρίσκονται τμήματα οικισμού καθώς και Ιερού, που αμφότερα συγκαταλέγονται στους σημαντικότερους οικισμούς και στα Ιερά της λακωνικής Μάνης.

    Το μονοπάτι που οδηγεί στο αιχμηρό άκρο του Ταινάρου διαγράφεται στο ύψωμα, δυτικά του όρμου Πόρτο Στέρνες. H πορεία είναι εντυπωσιακή, πλην όμως ο περιπατητής δεν μπορεί να απολαύσει ούτε τη θέα ούτε τη μορφολογία της περιοχής, καθώς το μονοπάτι είναι δύσβατο, γεμάτο πέτρες και αγριόχορτα, εξαιτίας της εγκατάλειψης. Γύρω από τον όρμο απλώνεται τμήμα του οικισμού των Ταιναρίων, που παρουσιάζει μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Πρόκειται για οικοδομήματα, χτισμένα σε οριζόντια επίπεδα, με τα μεγαλύτερα τμήματά τους λαξευμένα στους βράχους, που ακολουθούν τη φυσική κλίση του λόφου. Στην πλειονότητά τους έχουν δύο ορόφους, εσωτερική σκάλα ενώ εξωτερικά επικοινωνούν με επίπεδα και μεγάλα σκαλοπάτια που φέρουν αποχετευτικά αυλάκια στο πλάι. Οι αναρίθμητες στέρνες που βρίσκονται στον αρχαίο οικισμό φαίνεται ότι έλυναν το πρόβλημα ύδρευσης, καθώς η περιοχή υπήρξε άνυδρη από την Αρχαιότητα.

    Εντυπωσιακό παραμένει, αν και έχει υποστεί σημαντικές φθορές λόγω εγκατάλειψης, το ψηφιδωτό που χρονολογείται στην ελληνιστική περίοδο και βρέθηκε σε ένα από τα κτίρια. Αποτελείται από πήλινες ψηφίδες και απεικονίζει κύκλους. Ο πρώτος περιβάλλεται από κυματόσπειρα, ενώ ο δεύτερος, ομόκεντρος, αποτελεί τον πυρήνα του ψηφιδωτού.

    Ακόμη ο οικισμός των Ταιναρίων, εκτός από την πολιτεία περιελάμβανε και το περίφημο Ιερό που ήταν αφιερωμένο στον Ταινάριο Ποσειδώνα και το οποίο γεωγραφικά τοποθετείται στον χώρο που στέκει σήμερα ερειπωμένο το μεταβυζαντινό εκκλησάκι του Ασωμάτου. H πρώτη εντύπωση είναι πως το εκκλησάκι αυτό θα μπορούσε να κατέχει τη θέση που είχε ο αρχαίος ναός προς τιμήν του Ποσειδώνα, καθώς στον μυχό του κόλπου δεν υπάρχει περισσότερο περίβλεπτη θέση από στεριά και θάλασσα για να υποθέσει κανείς πως οι αρχαίοι τη διάλεξαν για να τιμήσουν τον θεό τους. 
    Την άποψη αυτή ενισχύει το γεγονός πως ο βόρειος τοίχος της είναι τμήμα αρχαίου οικοδομήματος που προηγήθηκε της εκκλησίας. H έρευνα πάντως σήμερα θεωρεί ότι δεν είναι πιθανή η εκδοχή ο αρχαίος ναός να κατείχε ακριβώς τη θέση της χριστιανικής εκκλησίας.

    Το Ακρωτήριο Ταίναρο είναι η αποκάλυψη μιας ολόκληρης πολιτείας που δείχνει ότι πασχίζει με νύχια και με δόντια να παραμείνει ζωντανή. Συμπαραστάτη σε τούτη την προσπάθεια βλέπω μόνο τη θέληση και την αγάπη που δείχνουν ορισμένοι ντόπιοι να κρατήσουν ζωντανό ό,τι έχει απομείνει από τον χώρο αυτόν με την τόση ιστορία.

GITHIO-AtHellas.gr-ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ-Αρχαιολογικός χώρος Ταινάρου
  • Το Παλαιό Παρθεναγωγείο του Γυθείου

    Το Παλαιό Παρθεναγωγείο του Γυθείου είναι ένα ισόγειο κτήριο, τοποθετημένο στο κέντρο οικοδομικού τετραγώνου-πλατείας με δίκλινη κεραμοσκεπή στέγη. 

    Η μορφολογία του κτιρίου ακολουθεί τη συμμετρία των δημοσίων κτηρίων της εποχής (ανεγερθέν το 1896), όπου προεξέχει το κεντρικό μέτωπο της εισόδου της όψεως, με διακριτική στέψη στο γείσο της στέγης, δυτικοευρωπαϊκής μορφολογικής επιρροής. 

    Τα ανοίγματα χωρίζονται ανά δυάδες στις όψεις και τα υπέρθυρα σχηματίζουν ελαφρά καμπύλη με τραβηχτά πλαίσια. 

    Το κεντρικό τμήμα οδηγεί σε ένα παραλληλόγραμμο αίθριο διαμέσου μιάς μικρής στοάς, που καταλήγει σε δύο αψίδες με πεσσούς και γύψινα επάλληλα πλαίσια. 

    Από το αίθριο εισέρχεται κανείς στις αίθουσες του κτηρίου που μέχρι το 1990 στέγαζε το Β’ Δημοτικό Σχολείο Γυθείου.

    Το Παρθεναγωγείο κτίστηκε το 1891 επί δημαρχείας του γιατρού  Βασιλείου Καλκανδή και  φέρεται, ως έργο του Βαυαρού  αρχιτέκτονα Μηχανικού Τσίλερ. Χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο θηλέων, γιαυτό  και, ονομάστηκε παρθεναγωγείο. Στέγασε για πολλές δεκαετίες το Β’ δημοτικό σχολείο, ενώ όταν μεταφέρθηκε το δημοτικό χρησιμοποιήθηκε αρχικά από το Γυμνάσιο και στη συνέχεια απο το δήμο ως αποθήκη. Έχει  εκπονηθεί ολοκληρωμένη μελέτη αναπαλαίωσης του και αναμένεται η υλοποίηση της.
    Έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό διατηρητέο  μνημείο διότι  αποτελεί σημανπκό  αρχιτεκτονικό  δείγμα  Δημοσίου  Κτηρίου στο τέλος του 19ου αιώνα.

    Στο Παρθεναγωγείο στεγάζεται σήμερα το Κέντρο Πολιτισμού του Δήμου Ανατολικής Μάνης.

ΠΑΡΘΕΝΑΓΩΓΕΙΟ
  • Αρχαιολογικός Χώρος Γυθείου

    Τα σημαντικότερα Μνημεία του Αρχαιολογικού Χώρου είναι: 

    Το αρχαίο Θέατρο και η αρχαία Αγορά. 

    Λείψανα ταφικών μνημείων των Ρωμαϊκών χρόνων. 

    Λείψανα παλαιοχριστιανικών Βασιλικών.

GITHIO-AtHellas.gr-ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ-Αρχαιολογικός Χώρος Γυθείου
  • Τρουλωτή ή Τουρλωτή

    Φεύγοντας από τους Καλονιούς με κατεύθυνση προς την  Κίττα, στην πρώτη διασταύρωση στρίβουμε δεξιά (κατευθυνόμενοι Β-ΒΔ) και όχι ευθεία προς τον δρόμο που οδηγεί στην Κίττα. Σε 1 χλμ. θα συναντήσουμε αριστερά μας την περίφημη Τρουλωτή ή Τουρλωτή, 400μ. πριν από τον κεντρικό δρόμο Αρεόπολης – Γερολιμένα.

    Η εντυπωσιακή στην εξωτερική της όψη εκκλησία των Αγίων  Σέργιου και Βάκχου (12ος αι.) είναι βυζαντινός ναός τρουλαίος  σταυροειδής, τετράγωνος απλός  τετρακιόνιος χωρίς νάρθηκα, με  οκταγωνικούς κίονες που στηρίζουν το ψηλό τρούλο. Θαυμασμό προκαλεί το σκαλιστό μαρμάρινο υπέρθυρο και η κτηνοτροφική επιγραφή σε μάρμαρο.

GITHIO-AtHellas.gr-ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ-Τρουλωτή ή Τουρλωτή
  • Φάρος της Κραναής

    Ο φάρος βρίσκεται στο άκρο της νησίδας Κρανάη προς την θάλασσα. Πρόκειται για ψηλό πύργο ύψους 23 μ. στη βάση του οποίου αναπτύσσεται ορθογώνιο οικοδόμημα στην ανατολική πλευρά του οποίου ενσωματώνεται ο οκταγωνικός πύργος. Για τη δόμηση του έχει χρησιμοποιηθεί λαξευμένη μαρμαρόπετρα από το Νύφιο της Μάνης σε ισόδομο σύστημα τοιχοποιίας. Το ισόγειο οικοδόμημα έχει συμμετρική διάταξη ανοιγμάτων και χρησίμευε ως βοηθητικός χώρος για τους φαροφύλακες. Ο ψηλός πύργος έχει πέντε εσωτερικά πατώματα όπου ανεβαίνει κανείς με εσωτερική κυκλική σκάλα, σε καθένα από τα οποία ανοίγουν ορθογωνικής διατομής παράθυρα. Ο τελευταίος όροφος απολήγει σε εξώστη με φουρούσια στις ακμές του πύργου και σιδερένια κιγκλιδώματα. Ο φάρος έχει επισκευαστεί πρόσφατα και έχουν τοποθετηθεί κουφώματα αλουμινίου.

    Αθανάσιος Αναστασόπουλος, αρχιτέκτων-μηχανικός

ΦΑΡΟς ΚΑΝΑΗΣ
  • Αίγιλα

    Ο Παυσανίας μπορεί να μην είδε την Αίγιλα αφού πήρε το πλοίο από την Τευθρώνη για το Ταίναρο, την μνημονεύει όμως  στα Μεσσηνιακά όπου αναφέρει: «Στη Λακωνική βρίσκεται η Αίγιλα, στην οποίαν υπάρχει το σεβαστό ιερό της Δήμητρος. Ο Αριστομένης με τους συντρόφους του, γνωρίζοντας ότι στο ιερό αυτό τελούσαν γιορτή οι γυναίκες,  επετέθησαν για να τις αρπάξουν. Οι γυναίκες όμως πήραν απόφαση να αμυνθούν και με τη βοήθεια της θεάς οι περισσότεροι Μεσσήνιοι τραυματίστηκαν με τα μαχαίρια με τα οποία οι γυναίκες θυσίαζαν τα σφάγια και με τις σούβλες, στις οποίες περνούσαν  τα κρέατα για να τα ψήσουν. Τον Αριστομένη χτυπώντας τον με τις δάδες  τον έπιασαν ζωντανό, αλλά δραπέτευσε την ίδια νύχτα και έφτασε στη Μεσσηνία. Η ιέρεια της Δήμητρος, Αρχιδάμεια, κατηγορήθηκε ότι την  ελευθέρωσε, όχι για να πάρει χρήματα, αλλά γιατί κάποτε τον είχε ερωτευθεί, έλεγε δε η ιέρεια ότι αυτός τη νύχτα κατάφερε να κόψει τα δεσμά και να δραπετεύσει.

    Η Αίγιλα εντοπίστηκε το 1843 από την αρχαολογική αποστολή του Γάλλου Φιλίππου  les Bas Β35. Το 1975 το υπάρχον ιερό μελέτησαν και παρουσίασαν σε δημοσίευμα, η αρχαιολόγος Λήδα  Μόσχου – Τσιώμη και ο αρχιτέκτων Π. Ν. Μόσχος.

    Αξιοσημείωτο είναι ότι οι δύο Έλληνες επιστήμονες μιλούν για δυο δωρικούς ναούς (δίστηλος εν παραστάσει που χρονολογείται στην περίοδο  Οκταβιανού Αυγούστου ή Τιβερίου και περίπτερος ναός του Β’ μισού του 2ου αιώνα π.Χ.) με περίοδο ακμής τα χρόνια του «Κοινού των Λακεδαιμονίων» και του «Κοινού των Ελευθερολακώνων».

    Πρόκειται για έναν μικρό ορθογώνιο ναό με πρόναο και σηκό  διαστάσεων 3,17X3μ. και ένα μεγαλύτερο κτίσμα, το οποίο θεωρήθηκε τετράγωνος σηκός με πλευρά 15μ μέτρων και περιστύλιο 6X7 κιόνων.

    Στην περιοχή έχουν καταγραφεί: φρουριακή εγκατάσταση, οικοδομήματα, νεκροταφείο, στήλες, βωμοί, κιονίσκοι, βάσεις αγαλμάτων, γλυπτά μέλη, δεξαμενές νερού, ανάγλυφες παραστάσεις σε βράχους, υδραγωγείο και λατομείο.

    Η επικράτηση του τοπωνυμίου Κιόνια προέρχεται βέβαια από τους κίονες που βρέθηκαν στη θέση αυτή.

GITHIO-AtHellas.gr-ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ-Αίγιλα
  • Το ιερό του Ποσειδώνα

     φάρος κατασκευάστηκε από τους Γάλλους το 1882 και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1887. Ο τετράγωνος πύργος του, ύψους 16 μέτρων, στέφεται ακόμη από τον διώροφο μεταλλικό κλωβό με τον φωτιστικό μηχανισμό και το περιστρεφόμενο διοπτρικό σύστημα.

    Στο ακρωτήριο Ταίναρο, σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, ο γιος του Δία και της Εριμήδης, είχε χτίσει την πόλη Ταίναρο και το ονομαστό ιερό του Ποσειδώνα.

    Ο ναός του θεού της θάλασσας ήταν οικοδομημένος στη θέση της σημερινής μισογκρεμισμένης εκκλησίας των Αγίων Ασωμάτων. Στη βόρεια πλευρά της διακρίνεται τμήμα της αρχαίας τοιχοδομίας, ενώ αυτονόητα η εκκλησία είναι κτισμένη με αρχαίο υλικό.

    Λίγο χαμηλότερα υπάρχει φυσική βραχοσκεπή και το συνεχόμενο κτίριο, όπως και η λαξευμένη οδός, ανήκουν σε μαντείο, που στις αρχαίες πηγές χαρακτηρίζεται και σαν ψυχοπομπείο.

    Το σημαντικό ακροταινάριο ιερό πλαισιώνεται από μία αρκετά εκτεταμένη εγκατάσταση λαξευμένων στον βράχο κτιρίων, ίχνη διαφόρων μνημείων, δεξαμενές, αλλά και πολυτελείς επαύλεις.

    Ομως η θάλασσα, που έχει κατακλύσει το μεγαλύτερο τμήμα της ακτής, κρύβει, προς το παρόν, πολλά ακόμη κτίρια και μνημεία, τα οποία και αναμένουν μία συστηματική υποβρύχια έρευνα.

Κάστρα και Πύργοι

  • Το βυζαντινό κάστρο της Μάϊνης

    Το βυζαντινό κάστρο της Μάινης, βρίσκεται στην άκρη του ακρωτηρίου τηγάνι, απέναντι από τον όρμο του Μέζαπου. Το έχτισαν οι Βυζαντινοί στα χρόνια του Ιουστινιανού και σταδιακά εξελίχθηκε σε σημαντικό κέντρο.

    Από το φρούριο αυτό πήρε το όνομά της και η πρώτη Χριστιανική επισκοπή του Ταινάρου, η λεγόμενη επισκοπή Μαΐνης. Οι κάτοικοι της περιοχής ασπάστηκαν το Χριστιανισμό στα χρόνια του αυτοκράτορα Βασιλείου του Μακεδόνα (867 – 886 μ.Χ.). Το 950 μ.Χ. κείμενο του Κωνσταντίνου Ζ’ Πορφυρογέννητου αναφέρει: “Οι του κάστρου της Μαΐνης οικήτορες”. Έχει συνδεθεί με την ονομασία της Μάνης, αποτελούσε το Διοικητικό κέντρο της περιοχής και συνέβαλε στην αναδιοργάνωσή της, ενώ υπαγόταν στο «Θέμα της Πελοποννήσου».

    Κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών άλλαξε ονομασία και πήρε το όνομα «Κάστρο του Νικλείτου ή Νίκλου» από το Νίκλειτο ή Νίκλο που κατείχε το φρούριο και αντιστάθηκε με επιτυχία κατά των επιδρομέων. Το κάστρο αντιμετώπισε επιδρομές Αράβων και Σλάβων και άρχισε η ερήμωσή του μετά το 13ο αιώνα, όπως και η ευρύτερη περιοχή, ίσως λόγω σεισμού. Πάντως δεν πρέπει να διατηρήθηκε μετά το 1570.

    Σώζονται οι δεξαμενές του κάστρου και τμήματα τειχών, όπως ένα μισογκρεμισμένο Μεσαιωνικό τείχος με πύργο στα δυτικά, στα ΝΔ αρχαίο τείχος με Κυκλώπεια τειχοδομία και στα ανατολικά το καλύτερα διατηρημένο τμήμα με Ιουστινιάνεια χαρακτηριστικά.

    Στη περιοχή διακρίνονται ερειπωμένοι πύργοι και βυζαντινές εκκλησίες, καθώς και λείψανα της νεκρόπολης της πόλης της Μαΐνης, στη θέση «Κεντροκωλόσπιτο», απέναντι στο Μέζαπο. Βυζαντινός θησαυρός θεωρείται η τρίκλιτη βασιλική εκκλησία του 7ου αιώνα με τις τρεις αψίδες, που μαρτυρούν τη μεγάλη της αίγλη, ενώ δυτικά του ναού βρέθηκαν πολλοί τάφοι που χρονολογούνται πριν από τον 7ο αιώνα.

GITHIO-AtHellas.gr-ΚΑΣΤΡΑ-ΒΥΖΑΝΤΟΝΟ ΚΑΣΤΡΟΤΗΣΜΑΝΗΣ
  • Κάστρο Πασσαβά

    Μια από τις δώδεκα Βαρονίες που ίδρυσε ο Βιλλεαρδουΐνος στο Μοριά ήταν η Βαρονία του Πασσαβά και περιλάμβανε τη περιοχή του Γυθείου και τη Μάνη. Στα 1250 το πρώτο Βαρόνο διαδέχτηκε ο γιος του, Ιωάννης (Ζαν) Β’ Ντε Νεϊγύ, που το 1254 έχτισε το Κάστρο του Πασσαβά, που βρίσκεται 10 χλμ. ΝΔ του Γυθείου, στη θέση του Ομηρικού οικισμού Λας.Το κάστρο υψώνεται με τα τείχη του και τις επάλξεις του στα πλευρά της μεγάλης και τραχειάς κλεισούρας που αποτελεί το μοναδικό πέρασμα από τα ανατολικά προς τη Μάνη και έτσι ελέγχει αποτελεσματικά τη κύρια είσοδο της Έξω Μάνης προς το Οίτυλο και την Αρεόπολη.

    Το όνομα αποδίδεται στο Γαλλικό «Pas avant» που σημαίνει «ως εδώ», επειδή η πορεία των Φράγκων σταμάτησε σ’ αυτή τη κλεισούρα, όπου οι οχυρωμένοι Μανιάτες ανέκοψαν τη προέλασή τους και δεν τους άφησαν να τη διαβούν. Άλλη άποψη αναφέρει ότι το κάστρο δημιουργήθηκε για να επιτηρούνται οι Μανιάτες, που σ όλη τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας, αντιμετώπιζαν τους Φράγκους σαν εχθρούς προβάλλοντας συνεχή αντίσταση. Υπόψη ότι ενώ το κάστρο κτίστηκε το 1254, η ονομασία δόθηκε 45 χρόνια νωρίτερα, το 1209, από το Ζαν Α’ Ντε Νεϊγύ.

    Το 1259 στη μάχη της Πελαγονίας νικήθηκε και αιχμαλωτίστηκε ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουΐνος, από το Βυζαντινό Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο και για την απελευθέρωσή του αναγκάστηκε να παραχωρήσει το 1262 τη Λακωνία (και τη Μάνη) και τα κάστρα της.

    Το 1481 το κάστρο παραδόθηκε στους Τούρκους οι οποίοι το κατείχαν μέχρι το 1685 που ελευθερώθηκε από τους Μανιάτες και έμμεινε στη κατοχή τους μέχρι το 1715. Στη συνέχεια είναι υπό Τούρκικη κατοχή και πάλι μέχρι το 1780 όπου οι Μανιάτες με τους Γρηγοράκηδες κατέσφαξαν τους Τούρκους και έκτοτε το κάστρο παρέμεινε στη κυριαρχία της Μάνης.

    Στο ερειπωμένο κάστρο με το τραπεζοειδές σχήμα και την εκπληκτική θέα, διακρίνουμε τον ερειπωμένο στρατώνα, τη δεξαμενή και το τζαμί, τη κύρια και τη δευτερεύουσα πύλη, ενώ στη βόρεια πλευρά προβάλλουν τα απομεινάρια των Φράγκικων Πύργων και Προμαχώνων. Στη κατασκευή έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά από την αρχαία πόλη Λα, όπως μάρμαρα στη δεξαμενή κ.α.

GITHIO-AtHellas.gr-ΚΑΣΤΡΑ-Κάστρο Πασσαβά
  • Kάστρο της Μπαρδούνιας

    Βρίσκεται κοντά στην κωμόπολη Άγιος Νικόλαος που παλαιότερα βρισκόταν  η έδρα του δήμου Σμύνους και έχει κτιστεί πάνω σε έναν βράχο, που ξεπροβάλει στην όχθη του ποταμού Σμύνους. Το πότε κτίστηκε δεν έχει ακόμα σαφώς προσδιοριστεί. Από τα ερείπια του κάστρου διαφαίνεται η βενετσάνικη τεχνική καθώς και αρκετές μετατροπές που πραγματοποίησαν σε αυτό οι Τούρκοι.

    Βαρδούνια ή Μπαρδούνια κατέληξε να ονομάζεται ολόκληρη η περιοχή γύρω από το κάστρο της Βαρδούνιας ή Μπαρδούνιας. Το σύνορο στην περιοχή των Μπαρδουνοχωρίων μεταξύ Μάνης και Οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν πάντοτε το ποτάμι της Μπαρδούνιας ή ο Σμήνος των αρχαίων. Πλησίον της Μέλισσας βρίσκεται της “στάρας” το γεφύρι, όπου σώζεται το τούρκικο φυλάκιο στην ανατολική πλευρά του ποταμιού. Έξω από την Μάνη, αλλά στα σύνορά της, για φοβέρα, τοποθετήθηκαν από τους Τούρκους, ανάμεσα σε Έλληνες χριστιανούς, ως αφεντικά τους, οι φοβεροί εξισλαμισθέντες Αλβανοί της Αρκαδίας.

    Όμως τα χωριά που ανήκαν στην Μάνη ποτέ οι πρόγονοί μας δεν τα κατέταξαν με τα υπόλοιπα Μπαρδουνοχώρια. Αυτή η συνολική ονομασία για όλα τα χωριά της περιοχής συντελέσθηκε μετά την απελευθέρωση του 1821. Άλλοτε καταγράφονται εκτός Μάνης και άλλοτε εντός, τόσο σε χάρτες, όσο και σε καταστάσεις απογραφών, βενετσάνικων ή άλλων. Σε χάρτη του Ιωάννου Β. Πατσουράκου του 1926, είναι σημειωμένα εντός της Μάνης, μετά την επέκταση των ορίων της το 1680.

GITHIO-AtHellas.gr-ΚΑΣΤΡΑ-Kάστρο της Μπαρδούνιας
  • Κάστρο Κελεφάς

    Το επιβλητικό κάστρο βρίσκεται δυτικά του χωριού Κελεφά και νότια του Οιτύλου.
    Το κάστρο της Κελεφάς δεν έχει περίτεχνη τοιχοδομία, έχει σχετικά λεπτά τείχη και τέσσερις εντυπωσιακούς κυκλικούς πύργους (ο πέμπτος που υπήρχε γκρεμίστηκε). Καταλαμβάνει έκταση 13 στρεμμάτων η οποία περικλείεται εξ ολοκλήρου από το τείχος. Κτίστηκε από τους Τούρκους το 1670, με τη συνεργασία του Λυμπεράκη Γερακάρη, ενώ το 1685 Μανιάτες και Βενετοί κυρίευσαν το κάστρο που ήταν η έδρα του Χασάν Πασά.
    Οι Βενετοί το τελειοποίησαν και το κατέστησαν ένα από τα ισχυρότερα κάστρα, ενώ όρισαν προβλεπτή το Βερνάρδο Βλάβη. Το 1715 παρεδόθη στους Τούρκους με συνθήκη, αλλά σταδιακά εγκαταλείφθηκε.
    Σήμερα διασώζονται τα πελώρια εξωτερικά τείχη, δύο πύργοι από τους 4 που είχε, ερειπωμένα κτίσματα στο εσωτερικό και ένα κανόνι, από τα 58 που διέθετε την εποχή της ακμής του.

GITHIO-AtHellas.gr-ΚΑΣΤΡΑ-Κάστρο Κελεφάς
  • Πύργος Mαυρομιχάλη

    Xαρακτηρίζεται ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο ο Πύργος ιδιοκτησίας της οικογενείας Mαυρομιχάλη στην Aρεόπολη Λακωνίας (Παλαιό Γυμνάσιο Aρεοπόλεως), διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα Mανιάτικης οχυρής κατοικίας με ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία. O Πύργος είναι τετραόροφος και περιβάλλεται από κτηριακό συγκρότημα, που περικλείεται από ψηλό αμυντικό μανδρότοιχο. Σύμφωνα με επιγραφές ο Πύργος χρονολογείται στα 1760 και το σπίτι στα 1839. Tο κτίριο στέγασε το Γυμνάσιο Aρεοπόλεως κατά το χρονικό διάστημα από το 1890 έως το 1930″.

GITHIO-AtHellas.gr-ΠΥΡΓΟΣ-Πύργος Mαυρομιχάλη
  • Κάστρο Πόρτο Κάγιο

    Βόρεια από το Πόρτο Κάγιο και δεξιά από την είσοδο του όρμου, κοντά στο χωριό Αχίλλειο, στέκεται περήφανο το ερειπωμένο περίγραμμα των τειχών του φημισμένου κάστρου.

    Το έχτισαν οι Τούρκοι το 1570 για να υποτάξουν την Μάνη, αλλά μέσα σ’ ένα χρόνο οι Μανιάτες μαζί με τον Βενετό Ναύαρχο Guerini και τις 24 γαλέρες του, ανάγκασαν τους Τούρκους να παραδώσουν το κάστρο το οποίο και κατέστρεψαν. Στο λιμάνι, στη θέση Στάμα, σώζεται κανόνι του Λ. Κατσώνη.

  • Πύργος Πικουλάκη

    Το κτιριακό συγκρότημα ιδιοκτησίας Υπουργείου Πολιτισμού, πρώην ιδιοκτησίας Πικουλάκη, που βρίσκεται στο Δήμο Αρεόπολης, χαρακτηρίζεται  ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με περιβάλλοντα χώρο τη σειρά των ιδιοκτησιών και την εκκλησία του Αγίου Ιωάννου, όπως φαίνονται στο συνημμένο τοπογραφικό σχέδιο και ορίζονται ως ακολούθως :
    Ιδιοκτησίες Πέτρου Σκάλκου, κληρονόμων Στεφάνου Στεφανάκου, Μιχαήλ Λαγαρόγκονα, Μιχαήλ Κατσιβέλη, Κωνσταντέλου, Σπύρου Γούδη, Δήμου Αρεόπολης, Ελληνικού Δημοσίου, Εκκλησίας Αγ. Ιωάννη.
    Το συγκρότημα ανήκε σε μια από τις πιο γνωστές οικογένειες της προεπαναστατικής περιόδου στη Μάνη, που διακρίθηκε για την ιδιαίτερη αγωνιστική της δράση κατά των Τούρκων.
    Αποτελεί τυπικό δείγμα οχυρής κατοικίας στον οικισμό της Αρεόπολης. Πρόκειται για ευρύ κτιριακό σύμπλεγμα, αποτελούμενο από τον Πύργο, το λιακό, την οικία και ένα κτίσμα βοηθητικού χαρακτήρα στα ανατολικά του.
    Ο πύργος με το λιακό χρονολογούνται, σύμφωνα και με τα επιμέρους κατασκευαστικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά τους, στους προεπαναστατικούς χρόνους.
    Η οικία, σύμφωνα με εντοιχισμένη στην ανατολική όψη επιγραφή, έχει κατασκευαστεί από τον Π. Πικουλάκη, στο έτος 1850. Το κτίσμα της βορειοανατολικής πλευράς αποτελεί προσθήκη μεταγενέστερη, πιθανόν του τέλους του 19ου αιώνα “.

GITHIO-AtHellas.gr-ΠΥΡΓΟΣ-Πύργος Πικουλάκη
  • Ο πύργος Παντελεάκου

    Είναι ένας από τους ψηλότερους πύργους της Μάνης και από τους καλύτερα διατηρημένους. 
    Έχει ύψος 18,5 μέτρα και έχει 5 ορόφους με το ισόγειο και 6 με το λιακό (την ταράτσα). 
    Ξεκίνησε να χτίζεται το 1810 και ολοκληρώθηκε το 1835 (οι ημερομηνίες των σταδίων κατασκευής είναι χαραγμένες στους γωνιόλιθους του κάθε ορόφου). 
    Ο πύργος όσο ανεβαίνει στενεύει: από τα 9,8 τ.μ. του ισογείου φτάνει στα 6,2 τ.μ. στον τελευταίο όροφο. 
    Η μετακίνηση εσωτερικά είναι πολύ στενάχωρη και μόνο οι ντουφεκότρυπες και λίγα μικρά παράθυρα υπάρχουν ως ανοίγματα. Αν πετύχετε τον κύριο Κυριάκο Παντελεάκο εκεί ζητήστε του να σας δείξει τον πύργο του. Αν αντέξετε και ανέβετε ως το λιακό θα δείτε θέα που θα σας μείνει αξέχαστη! 
    Το Φλομοχώρι απλώνεται εντυπωσιακό και θα δείτε τους μεγάλους πύργους Κυριακόγιαννη, Τσιλιβάκου, Ριζεάκου Θεοδωράκου, Καλαγιάκου, Αναστασάκου και άλλους να υψώνονται ολόγυρα.

GITHIO-AtHellas.gr-ΠΥΡΓΟΣ-Ο πύργος Παντελεάκου
  • Πύργος Σκλαβουνάκου

    Ο πύργος του Σκλαβουνάκου βρίσκεται νότια του χωριού Πύργος Διρού και δεσπόζει στην περιοχή αυτή. Είναι ένας αντιπροσωπευτικός πύργος της Μάνης με ύψος 25 μέτρα

GITHIO-AtHellas.gr-ΠΥΡΓΟΣ-Πύργος ΣΚΛΑΒΟΥΝΑΚΟΥ
  • Το σπήλαιο "στα Καλαμάκια"

    Το σπήλαιο “στα Καλαμάκια” σχηματίστηκε πριν από πολλές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια και χρησιμοποιήθηκε ως τόπος κατοικίας των παλαιολιθικών ανθρώπων. Οι επιχώσεις και τα αρχαιλογικά λείψανα που περιέχει σήμερα χρονολογούνται στην περίοδο πριν από 80.000 ως πριν από 40.000 χρόνια περίπου (μέση παλαιολιθική περίοδος). Στη συνέχεια, το σπήλαιο έκλεισε από πέτρες και χώματα που σωρεύτηκαν στην είσοδό του. Άνοιξε πάλι πριν από 5.000 χρόνια περίπου, όταν ο σωρός αυτός αποξηλώθηκε από τα θαλάσσια κύματα. 

    Βρίσκεται στην είσοδο του ‘Ορμου του Οιτύλου, στη δυτική ακτή της χερσοννήσου της Μάνης (Νότια Πελοπόννησος). Ανοίγεται κοντά στη θάλασσα, στη βάση ενός γκρεμού ύψους 40 μέτρων και παρουσιάζεται ως διάδρομος, ύψους 8 μέτρων και πλάτους 7 μέτρων περίπου, στην είσοδο, ενώ το μήκος του φτάνει τα 20 μέτρα. Καθώς προχωρούμε προς το βάθος, ο διάδρομος αυτός γίνεται πολύ στενός και χαμηλός, αφού έχει γεμίσει, σχεδόν ως την οροφή, από επιχώσεις πλούσιες σε αρχαιολογικά λείψανα. 

    Η ανασκαφή άρχισε το 1993 και διεξάγεται με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Αθηνών και Museum National d’Histoire Naturelle της Γαλλίας, υπό την εποπτεία Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας. 

    Η συστηματική ανασκαφή και η διεπιστημονική μελέτη του σπηλαίου “στα Καλαμάκια” μας δίνουν, για πρώτη φορά, πολύτιμες πληροφορίες για τους παλαιολιθικούς ανθρώπους καθώς επίσης για το κλίμα, την πανίδα και τη χλωρίδα στη Νότια Πελοπόννησο, κατά το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας παγετώδους περιόδου.

  • Σπήλαια Διρού , Ενας μυστηριώδης λαβύρινθος.

    ΜΙΑ ΠΙΝΑΚΙΔΑ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΕΙ ΤΗΝ ΑΕΡΟΠΟΛΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΕΡΟΛΙΜΕΝΑ ΟΔΗΓΕΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΟΥ ΔΗΡΟΥ: την ξακουστή Βλυχάδα -ίσως το πιο γνωστό αξιοθέατο της Μάνης-και τη λιγότερο φημισμένη (κλειστή για το κοινό) Αλεπότρυπα.

    Το σπήλαιο Βλυχάδα ή Γλυφάδα βρίσκεται στον κόλπο του Διρού. Πρόκειται για την υπόγεια κοίτη του ποταμού Γλυφάδα, που εκβάλλει στη θάλασσα αφού σχηματίσει μικρές λίμνες μέσα στη γη της Μάνης. Πρώτος το ανακάλυψε ο Πέτρος Αραπάκης το 1898, αλλά η συστηματική μελέτη του άρχισε το 1949 από το ζεύγος των σπηλαιολόγων Ιωάννη και Αννας Πετροχείλου. Το 1958 ξεκίνησε η αξιοποίησή του και πέντε χρόνια αργότερα λειτούργησε με χερσαίο τμήμα 600 μ. Το 1979 ανακαλύφθηκαν νέα τμήματα και χαρτογραφήθηκαν χερσαίοι και λιμναίοι διάδρομοι. Παρότι μέχρι τώρα έχουν εξερευνηθεί περισσότερα από 10.000 τ.μ. στοών, θαλάμων και αιθουσών, μόνο 3.100 μ. είναι επισκέψιμα, από τα οποία τα 300 μ. είναι ξηρά.

    Το μεγαλύτερο μέρος του σπηλαίου καλύπτεται με θαλασσινό νερό. Ετσι, η ξενάγηση, που διαρκεί 45΄, γίνεται κυρίως με μικρές βάρκες που απαιτούν μια σχετική… ισορροπία από τους επισκέπτες. Ισως να φταίει το μισοσκόταδο, ίσως η αρχέτυπη εικόνα του «βαρκάρη των ψυχών», πάντως νιώθουμε μια κάποια ανησυχία γι’ αυτή την επίσκεψη στον… κάτω κόσμο. Μπαίνουμε στη βάρκα και, σαν πιτσιρίκια σε σχολική εκδρομή, τεστάρουμε την ταλάντωσή της. Ο βαρκάρης μάς επαναφέρει στην τάξη και αρχίζει την ξενάγηση με έναν κάπως κουρασμένο -από την επανάληψη- τόνο στη φωνή του: «Αυτός είναι ο Μανδύας του Ποσειδώνα, η Νεκρή Πολιτεία, το Σταυροδρόμι με τις Νηρηίδες, το Λευκό Αρκουδάκι, το Πέλμα του Ποσειδώνα, η Κρεμασμένη Αλεπού…». Οι φωτισμένοι σταλαγμιτικοί σχηματισμοί είναι μαγευτικοί και συνοδεύονται από περιγραφικά ονόματα που βοηθούν τον επισκέπτη να αντιληφθεί με τι μοιάζουν. Αφηνόμαστε στη μαγεία των εικόνων, παρατηρώντας εντυπωσιασμένοι το έργο της φύσης, που σμίλεψε υπομονετικά αυτό το «πέτρινο δάσος». Διασχίζουμε τον «Μεγάλο Ωκεανό», μια αίθουσα μήκους 160 μ. και ύψους 30 μ., και στη συνέχεια αποβιβαζόμαστε από τη βάρκα για να ακολουθήσουμε το μονοπάτι, στο χερσαίο τμήμα του σπηλαίου. Βαδίζουμε ανάμεσα στον θαυμάσιο διάκοσμο με τους πολύχρωμους σταλακτίτες, σταλαγμίτες και τις κολόνες και παρατηρούμε το Μνημείο του Αγνώστου Ναύτη, τα Ανάκτορα του Πλούτωνα, τα Νούφαρα. Μετά από αυτό το σύντομο ταξίδι κάτω από τη γη, βγαίνουμε ξανά στον έξω κόσμο. Το φως του ήλιου μάς τυφλώνει, τα κρυστάλλινα νερά κάτω στον όρμο λαμπυρίζουν…

    Κοντά στη Βλυχάδα βρίσκεται και το άλλο σπήλαιο, η Αλεπότρυπα, που ανακαλύφθηκε το 1958. Οπως προκύπτει από τα ευρήματα, εδώ υπήρχαν κατοικίες κατά τη Νεολιθική εποχή. Βρέθηκαν ανθρώπινοι σκελετοί και κρανία, σκελετοί ζώων, εργαλεία, μαρμάρινα ειδώλια, αγγεία και ένας λίθινος πέλεκυς. Εικάζεται ότι, πριν από 45 αιώνες, οι άτυχοι κάτοικοι εγκλωβίστηκαν μέσα στο σπήλαιο έπειτα από ισχυρό σεισμό. Προς το παρόν, δεν είναι ανοιχτό στο κοινό. Ομως, τα ευρήματα εκτίθενται στο παρακείμενο Νεολιθικό Μουσείο Διρού.

    Πηγή : Εφημερίδα Καθημερινή

    ΚΕΙΜΕΝΟ:ΤΑΣΟΣ ΔΑΡΗΣ

    info

    Ωράριο λειτουργίας 09:00 – 18:00 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ (ΜΑΙΟΣ – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ)

         08:30 – 15:30 (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ – ΑΠΡΙΛΙΟΣ)
    Σπήλαιο: Τ/27330-52.222
    Νεολιθικό Μουσείο: Τ/27330-52.223

  • Χρήσιμα τηλέφωνα
    Κέντρο Υγείας Γυθείου 27330 22001 και 22002
    Νοσοκομείο Σπάρτης 27310 28671
    Αστυνομία – Άμεση Δράση 27330 22100
    Αστυν. Τμήμα Γυθείου 27330 22271
    Πυροσβεστική Γυθείου 27330 22199
    Υπολιμεναρχείο Γυθείου 27330 22262
    Οδική Βοήθεια ΕΛΠΑ 10400
    Φαρμακεία Γυθείου 27330 22566, 22131, 22219
    Αξιοθέατα
    Σπήλαια Διρού 27330 52222
    Μυστράς 27310 83377
    Επίδαυρος

    27530 22026, 22006
    ΣΤΥΝ. ΤΜΗΜΑ ΑΡΕΟΠΟΛΗΣ 2733051209 & 51355
    ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΡΕΟΠΟΛΗΣ 2733052199
    ΔΗΜΟΣΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΡΕΟΠΟΛΗΣ 2733051320
    ΕΛ.ΤΑ. ΑΡΕΟΠΟΛΗΣ 2733051230
    ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΑΡΕΟΠΟΛΗΣ 2733051242 & 51259
    ΙΑΤΡΕΙΟ ΓΕΡΟΛΙΜΕΝΑ 2733054201
    ΙΑΤΡΕΙΟ ΟΙΤΥΛΟΥ 2733059256
    ΚΤΕΛ ΑΡΕΟΠΟΛΗΣ 2733051229
    ΚΤΕΛ ΓΕΡΟΛΙΜΕΝΑ  2733054205
    ΥΠΟΘΗΚΟΦΥΛΑΚΕΙΟ 2733051232
    ΠΑΡΑΔ. ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΒΑΘΕΙΑΣ 2733055244
    ΣΠΗΛΑΙΑ ΔΙΡΟΥ 2733052222-3
    ΝΕΟΛΙΘΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΙΡΟΥ 2733052233
    ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΡΕΟΠΟΛΗΣ 2733051293
    ΤΑΞΙ 2733052382

Πηγή :Με την ευγενική παραχώρηση του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού www.visitgreece.gr,Δήμος Ανατολικής Μάνης 
Βικιπαιδεια 
φωτο   ΞΕΝΗ ΤΑΖΕ–https://www.kastra.eu/

Το Ξενοδοχείο Ακταίον αναπαλαιώθηκε το 1995. Έχει παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Το Υπουργείο Πολιτισμού το έχει χαρακτηρίσει Διατηρητέο Κτίριο Εξαιρέτου Κάλλους και Μνημείο του Γυθείου. Η νεοκλασσική του γραμμή το καθιστά το πιο όμορφο κτίσμα του Γυθείου. Τα δωμάτια του σύγχρονα, διαθέτουν ατομικά λουτρά με σεσουάρ μαλλιών, κλιματισμό με ψύξη – θέρμανση, τηλεόραση και μουσική 2 καναλιών. . ..…..περισσότερα εδώ

  Στην ιστορική πρωτεύουσα της Μάνης, στο κέντρο του παραδοσιακού οικισμού της Αρεόπολης, βρίσκεται το Άρεως Πόλις Boutique Hotel.  Από την είσοδο κιόλας το χαμόγελο και η Μανιάτικη φιλοξενία που προσφέρει η οικογένεια του Άρεως Πόλις σε συνδυασμό με την ιδανική τοποθεσία, σας υπόσχεται μια αξέχαστη διαμονή στην Μάνη μέσα σε μια ατμόσφαιρα προσιτής πολυτέλειας. Το Άρεως Πόλις είναι ένα ξενοδοχείο με σεβασμό στο περιβάλλον,.…….περισσότερα ΕΔΩ

 Το ξενοδοχείο ΠΑΝΘΕΟΝ σας υποδέχεται στην πάντα φιλόξενη πόλη του Γυθείου. Η πλούσια σε ιστορία λακωνική Γη περιμένει να την εξερευνήσετε.Το ξενοδοχείο ΠΑΝΘΕΟΝ προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες και γίνεται κομμάτι των διακοπών σας εδω και σχεδόν 40 χρόνια…περισσότερα εδώ

Minimal αισθητική με γήινους τόνους… αγκαλιάζει τις πιο ξεχωριστές γαστριμαργικές στιγμές! Οι αγαπημένες παραδοσιακές γεύσεις ισορροπούν αρμονικά με την δημιουργική φαντασία. Η αυθεντική Ελληνική και η Μεσογειακή κουζίνα εξελίσσονται στην πιο μοντέρνα εκδοχή τους. Οι αγνές πρώτες ύλες και τα ξεχωριστά πιάτα ημέρας κερδίζουν και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους! Τα εξωτικά cocktails εντυπωσιάζουν!  ..…..περισσότερα εδώ

Η οικογένεια Αναστασίου Θεοδωρακάκη αποτελεί ενεργό μέλος της τοπικής κοινότητας Μάνης και δραστηριοποιείται στο Γερολιμένα από το 1950. Ο “μπαρμπα-Τάσος”, με αφετηρία ένα παραδοσιακό μπακάλικο και ελαιοτριβείο, δημιούργησε το 1958 τον πρώτο του ξενώνα στο Γερολιμένα και έκτοτε δραστηριοποιείται στον τομέα του τουρισμού. Οι υιοί του Γιάννης και Γιώργος εξελίσσουν μέχρι και σήμερα την τουριστική μονάδα με την ποιοτική αναβάθμιση των υποδομών,. … ..περισσότερα εδώ

Η Athellas στο