ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ

‹ ›

ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ

Αντίπαρος

ANTIPAROS-AtHellas.gr-

Μικρό νησάκι, κατεξοχήν προσφέρεται για γαλήνιες και ήσυχες διακοπές, δίπλα στην Πάρο. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Ωλίαρος και στο γειτονικό νησάκι Σάλιαγκος ανακαλύφθηκε σπουδαιότατος νεολιθικός οικισμός, ο αρχαιότερος των Κυκλάδων.

Απέχει μόλις 4,5 ν. μ. από την Παροικία της Πάρου, με τα οποία συνδέεται ακτοπλοϊκά.

Πρωτεύουσα του και λιμάνι του νησιού η Αντίπαρος ή Κάστρο, γραφικός οικισμός που απλώνεται γύρω από το ενετικό κάστρο του 15ου αι.

Οι πλακόστρωτοι δρόμοι, τα ασβεστωμένα στενά, τα λουλουδιασμένα σπίτια και η μεγάλη (κεντρική) πλατεία με τον ευκάλυπτο συνθέτουν μια θαυμάσια νησιωτική ατμόσφαιρα.

Στο λόφο του Αγίου Ιωάννη (8 χλμ. Ν) βρίσκεται το μαγευτικό σπήλαιο της Αντιπάρου με θαυμάσιους σταλαγμίτες και σταλακτίτες. Στην είσοδό του βρίσκεται ο αρχαιότερος σταλαγμίτηςτης Ευρώπης ύψους 8 μ.

Έχει βάθος 90 μ. πλάτος 50 μ. και ύψος 40 μ.• τετρακόσια δέκα σκαλοπάτια σας οδηγούν μέχρι τις τρεις αίθουσές του. Πλήθος επιγραφών μαρτυρούν την επισκεψιμότητα του σπηλαίου από τα αρχαία χρόνια!

Μεταξύ των διακεκριμένων επισκεπτών του ήταν και ο Αρχίλοχος ο Πάριος, ο μεγάλος λυρικός ποιητής.

Έξω από το σπήλαιο το ξωκλήσι του Αϊ-Γιάννη του Σπηλιώτη, όπου και γίνεται στις 7 Μαΐου το ονομαστό πανηγύρι με παρουσίαση παραδοσιακών χορών και κεράσματα.

Ανακαλύψτε τις υπέροχες παραλίες της Αντιπάρου με κορυφαία αυτήν του Αγίου Γεωργίου, στα νότια του νησιού, ιδανική για καταδύσεις και θαλάσσιο καγιάκ.

Δυτικά της Αντιπάρου βρίσκονται τρία μικρά ακατοίκητα νησιά, που παρουσιάζουν μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Το Δεσποτικό, το Τσιμιντήρι (μεταξύ Αντιπάρου και Δεσποτικού) και το Στρογγυλό (δυτικά του Δεσποτικού) συνδέονται στενά με τον κυκλαδικό πολιτισμό και την ιστορική εξέλιξη του Αιγαίου. Εδώ βρέθηκαν και σημαντικά αρχαία ευρήματα που φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάρου.

Τα νησάκια είναι επισκέψιμα με τουριστικά καΐκια που εξορμούν από την παραλία του Αγ. Γεωργίου.

Οικισμός.

Πριν ακόμη κατέβεις από το φέρρυ μποουτ ή το καραβάκι που σε φέρνει στην Αντίπαρο, αντικρίζεις το γραφικό λιμανάκι. Σε καλωσορίζουν η Αγία Μαρίνα , ο ανεμόμυλος και τα κάτασπρα σπίτια του οικισμού. Από την πρώτη στιγμή νοιώθεις τη μαγευτική αύρα. Κατά μήκος του λιμανιού, το πλακόστρωτο πεζοδρόμιο με τις πεζούλες είναι ιδανικό για περίπατο και για να απολαύσεις. Το ξημέρωμα τα χρώματα της ανατολής να ζωγραφίζουν τον ορίζοντα και το κανάλι, τις πρωινές ώρες τους ψαράδες να ξεψαρίζουν και τους ντόπιους παραγωγούς με τα ολόφρεσκα ζαρζαβατικά και το βραδάκι μια ρομαντική βόλτα στο γραφικό τοπίο με τα καΐκια, τις βαρκούλες, τα παιδιά με τις απόχες τους και το φεγγάρι να λούζει το Ρευματονήσι και τα βουνά της Πάρου.

Καθώς προσπερνάς τα γραφικά παραλιακά ταβερνάκια και καφέ του παραλιακού δρόμου, ανακαλύπτεις τον κεντρικό πεζόδρομο. Πλακόστρωτος, περιποιημένος, νησιώτικος και μόνο για πεζούς σε οδηγεί στην Πλατεία του Αγίου Νικολάου, σημείο συνάντησης ντόπιων και παραθεριστών, μεγάλων και μικρών. Η διαδρομή αυτή υπολογίζεται γύρω στα εφτά λεπτά, με περπάτημα μέτριας ταχύτητας.

Ωστόσο, δεν υπάρχει περίπτωση να “πιάσεις” τον παραπάνω χρόνο! Θα χαζέψεις τον κόσμο, τα καταστήματα, θα πετύχεις παιδιά που πουλάνε ζωγραφισμένα βότσαλα, θα σταματήσεις μπροστά σε ένα μπαρ να σιγοτραγουδήσεις μια μελωδία, θα κοντοσταθείς να κατασκοπεύσεις τα λαχταριστά πιάτα που σερβίρουν στις ταβέρνες, θα λιμπιστείς ένα ντόπιο σταφύλι στο καφάσι, θα καρφώσεις τη ματιά σου στη βιτρίνα με τα παγωτά και θα πιάσεις τη μπάλα από τους πιτσιρικάδες που παίζουν στο προαύλιο του σχολείου.

Από την Πλατεία, ο ένας δρόμος οδηγεί στην πύλη του Κάστρου. Διαβαίνοντάς τη, θα βρεθείς αμέσως σε άλλες εποχές, αιώνες πριν, σ’ ένα στενό δρομάκι με τα απομεινάρια του πύργου μπροστά σου. Μέσα σ’ αυτόν τον περίκλειστο χώρο, στα κατοικημένα σπίτια, η ματιά σου θα βρει τα εντοιχισμένα ενετικά οικόσημα των Λορεντάνο.

Ο δυτικός, από την Πλατεία, δρόμος οδηγεί στον όρμο του Σιφνέικου Γιαλού, όπου το βλέμμα φτάνει ως τη Σίφνο και το ηλιοβασίλεμα κοκκινίζει τον ορίζοντα.

Ο οικισμός της Αντιπάρου, όμως, δεν είναι μόνο ο κεντρικός δρόμος. Σε όποιο δρομάκι και να στρίψεις, τα κάτασπρα σπιτάκια με τις βοκαμβίλιες, οι πεζούλες, τα καλντερίμια, οι γλάστρες με το βασιλικό που περιμένουν να τις χαϊδέψεις, για να μοσχοβολήσουν και η φιλοξενία των κατοίκων θα σε κάνουν να αγαπήσεις αυτόν τον τόπο – καρτ ποστάλ.
Πανηγύρια.

Η ορθόδοξη πίστη διατηρείται ακέραιη στους νησιώτες, οι οποίοι κρατάνε τα έθιμα και τις παραδόσεις που τους δίδαξαν οι πρόγονοί τους. Στην Αντίπαρο όλες οι εκκλησίες και τα ξωκλήσια λειτουργούν. Την ημέρα της εορτής τους γίνεται πανηγύρι και η μετακίνηση των προσκυνητών γίνεται με το δημοτικό λεωφορείο.

Ο τριήμερος εορτασμός της Αγίας Μαρίνας, στις 15 – 17 Ιουλίου. Η Αγία Μαρίνα είναι η εκκλησία που καλωσορίζει τον επισκέπτη στην Αντίπαρο. Βρίσκεται στο Λιμάνι, σε περίοπτη θέση και μοιάζει να επιβλέπει τη θάλασσα και τους ταξιδιώτες.

Κατά τη διάρκεια του τριημέρου, όλος ο ντόπιος πληθυσμός συμμετέχει ενεργά, προβάλλοντας τη φιλοξενία και τον πολιτισμό της Αντιπάρου. Διοργανώνονται συναυλίες, ιστιοδρομίες, το περίφημο τρίαθλο (κολύμβηση – ποδηλασία – αγώνας δρόμου) με φανατικούς συμμετέχοντες από όλον τον κόσμο, θεατρικά δρώμενα, γλέντι με λαούτα και βιολιά, χορευτικές επιδείξεις από τα τοπικά χορευτικά συγκροτήματα και πολλά άλλα. Βρείτε το αναλυτικό πρόγραμμα των φετινών εκδηλώσεων εδώ.

Ο Άη Γιάννης ο Πρόδρομος εορτάζεται στις 24 -25 Ιουνίου και κατά τη διάρκεια των εορτασμών του αναπαρίσταται το έθιμο του Κλήδωνα και το κάψιμο των Μάϊδων στο Λιμάνι.

Η Παναγιά η Φανερωμένη εορτάζεται στις 7 και 8 Σεπτεμβρίου. Το γραφικό ξωκλήσι βρίσκεται στο ακρωτήρι Πεταλίδα, στα νότια του νησιού. Το πανηγύρι αυτό είναι ιδιαίτερα αγαπητό στους ντόπιους, λόγω της μαγευτικής τοποθεσίας του. Η πρόσβαση γίνεται μέσω θαλάσσης, με ψαροκάικα ή οδικώς.

Το πανηγύρι του Άη Γιάννη του Σπηλιώτη στις 7 και 8 Μαΐου. Το εκκλησάκι, που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του σπηλαίου της Αντιπάρου και έχει δώσει το όνομά του σε ολόκληρο το λόφο, φορά τα γιορτινά του την άνοιξη. Ιδιαίτερα γραφική πανήγυρις, με κεράσματα.

Αξιοθέατα

Κάστρο.

Η αρχιτεκτονική στα νησιά του Αιγαίου αποτελεί ένα φαινόμενο θαυμαστό για τον πλούτο και την πολυμορφία του. Οικισμοί που ξεκίνησαν να χτίζονται με απλά μέσα και ταπεινές προθέσεις εξελίχθηκαν σε καταξιωμένα καλλιτεχνικά έργα, μοναδικής πληρότητας. Οι βασικοί κανόνες που ίσχυσαν κατά την κατασκευή τους, η λογική, η οικονομία, οι πρακτικοί τρόποι και ο σεβασμός προς τους φυσικούς νόμους, σε συνδυασμό με τους εκάστοτε τοπικούς παράγοντες και την ιστορική τύχη κάθε τόπου, οδήγησαν στη δημιουργία χωριών και πόλεων άρρηκτα δεμένων με το φυσικό περιβάλλον.

Μερικά νησιά των Κυκλάδων αντιμετώπιζαν πάντα πρόβλημα ασφαλείας δυσανάλογα μεγάλο, σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Η πειρατεία, άλλοτε σε ύφεση και άλλοτε σε έξαρση, υποχρέωνε τους κατοίκους σε διαρκή άμυνα, κάτω από όλα τα καθεστώτα και συνεχώς από το Μεσαίωνα έως και μετά την Ελληνική Επανάσταση. Ήταν φυσικό, λοιπόν, να πάρει η αρχιτεκτονική χαρακτήρα αμυντικό. Οι οικισμοί χτίζονταν σε φυσικές οχυρές θέσεις ή γύρω από κάποιο κάστρο, ή ολόκληρος ο οικισμός στριμωχνόταν μέσα στο στενό χώρο οχυρού περιβόλου. Βασικό ρόλο στις εξελίξεις έπαιξαν οι Βενετοί και οι Γενουάτες που κατέβαλαν συστηματική προσπάθεια για την αμυντική θωράκιση των κτήσεών τους, στο δεύτερο μισό του 15ου και στις αρχές του 16ου αιώνα.

Στην Αντίπαρο, όμως, ο οικισμός αντιπροσωπεύει μια τελείως ιδιαίτερη πολεοδομική πρόταση. Το κάστρο της Αντιπάρου που έχτισε ο άρχοντας Λορεντάνο είναι ο ίδιος ο οικισμός. Μια ενιαία, αυτόνομη, οικιστική μονάδα. Το όλο συγκρότημα ήταν διατεταγμένο γύρω από τετράγωνη αυλή, στο κέντρο της οποίας υψωνόταν κεντρικός πύργος. Από τον πύργο αυτόν σώζεται η βάση. Την περίμετρο αποτελούσαν 24 διώροφες κατοικίες με συνεχόμενο ψηλό εξωτερικό τοίχο πάχους τριών μέτρων, χωρίς μπαλκόνια ή μεγάλα παράθυρα να στολίζουν την πρόσοψή του. Η πρόσβαση στα σπίτια με τα μαρμάρινα θυρώματα γινόταν από την εσωτερική αυλή, ενώ υπήρχε μόνο μία έξοδος, στα νότια, την οποία έκλεινε γοτθικού ρυθμού πύλη που σώζεται μέχρι σήμερα. Αργότερα κτίστηκαν γύρω από τον κεντρικό αυτό πυρήνα 24 διώροφες κατοικίες και η νέα αυτή συνοικία ονομάστηκε Ξώπυργο.

Πηγή: Κοινότητα Αντιπάρου (έκδ. χ.χ.), Αντίπαρος

Δεσποτικό.

Το Δεσποτικό ή Επισκοπή, δεν είναι το μοναδικό νησί της Συστάδας της Αντιπάρου με πλούσιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Δίπλα στο Δεσποτικό βρίσκονται το Τσιμιντήρι και το Στρογγυλό, ενώ στη νησίδα Σάλιαγκος, βόρεια του ισθμού μεταξύ Πάρου και Αντιπάρου, ανακαλύφθηκε ο πρώτος οικισμός των Κυκλάδων.

Το Δεσποτικό ταυτίζεται με την αρχαία Πρεπέσινθο, όπως πληροφορούμαστε από τον αρχαίο Έλληνα ιστορικό και γεωγράφο Στράβωνα και τον Πλίνιο, Ρωμαίο ιστοριογράφο και φιλόσοφο. Τις πρώτες ανασκαφικές έρευνες διενήργησε τον 19ο αιώνα ο Χρήστος Τσούντας, ο οποίος ανακάλυψε στην περιοχή πρωτοκυκλαδικά νεκροταφεία. Το 1959 έγινε ανασκαφή από τον Νίκο Ζαφειρόπουλο στις θέσεις Ζουμπάρια και Μάντρα, στη Βορειοανατολική ακτή του νησιού, όπου εντοπίστηκαν αρχιτεκτονικά μέλη, δωρικού ναού αρχαϊκών χρόνων. Τα εν λόγω ευρήματα χρονολογούνται γύρω στο 500 π. Χ.

Από το 1997 η ανασκαφική έρευνα στη θέση Μάντρα, που διενεργείται από τον αρχαιολόγο της αρχαιολογικής υπηρεσίας κ. Γιάννο Κουράγιο έφερε στο φως ένα μεγάλο μέρος των βοηθητικών χώρων ενός ιερού. Συγκεκριμένα, αποκαλύφθηκε ένα επίμηκες κτιριακό συγκρότημα με κατεύθυνση Β-Ν, αποτελούμενο από πέντε συνεχόμενα παράλληλα δωμάτια. Ο δυτικός τοίχος του κτιρίου αποκαλύφθηκε σε μήκος 35 μέτρων και έχει μέγιστο (σωζόμενο) ύψος 1,70 μ.

Τα τρία δωμάτια της βόρειας πλευράς αποτελούν αυτοτελή οικοδομική ενότητα, χάρη στο μεγάλο προστώο δωρικού ρυθμού, που υπάρχει κατά μήκος τους, με στυλοβάτη, μήκους 18 μ. που φέρει τις εδράσεις των δωρικών κιόνων. Τα δύο δωμάτια της νότιας πλευράς είναι κατασκευασμένα σε χαμηλότερο επίπεδο. Είναι τετράγωνα, περίπου ίδιων διαστάσεων 8μ Χ 8μ., με εισόδους στην δυτική πλευρά και ένα είδος κλειστού προδόμου 17 μέτρων, στα ανατολικά τους. Η είσοδος του προδόμου ήταν στο κέντρο, ανάμεσα στις δύο εισόδους των δωματίων.

Η διατήρηση των προσόψεων του κτιρίου είναι εξαιρετική, σώζονται δύο σειρές μαρμάρινων δόμων σε ισοδομικό σύστημα πάνω σε ευθυντηρία από μεγάλες πλάκες σχιστόλιθου.

Η σταδιακή απομάκρυνση της μάντρας και το γκρέμισμά της αποκάλυψε 520 νέα αρχιτεκτονικά μέλη, σπόνδυλους, κιονόκρανα, τρίγλυφα, τμήματα γείσων, κ.ά.

Νοτιοανατολικά αποκαλύφθηκε μια πληθώρα μεταγενέστερων κτιρίων, για τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί αρχιτεκτονικά μέλη του δωρικού ναού .Η αποκάλυψη αυτών των ύστερων κτιρίων επιβεβαιώνει τη χρήση του χώρου στη Μεσαιωνική εποχή. Στα βαθύτερα στρώματα κάτω από τα μεσαιωνικά κτίσματα αποκαλύφθηκε η συνέχεια του νότιου τοίχου του αρχαϊκού συγκροτήματος, μήκους 60 μέτρων, που σχηματίζει ένα είδος περιβόλου σε σχήμα γάμα.

Στό νότιο δωμάτιο του αρχαϊκού κτηρίου Α, κάτω από το δάπεδο, βρέθηκαν σημαντικότατα κινητά ευρήματα από διάφορα υλικά αρχαϊκών χρόνων ανατολικοϊωνικής, ροδιακής, κυπριακής και αιγυπτιακής προέλευσης.

Είναι πιθανό τα ευρήματα αυτά, τα οποία χρονολογικά καλύπτουν σχεδόν όλο το φάσμα της αρχαϊκής εποχής, να τοποθετήθηκαν κάτω από τις πλάκες του νέου δαπέδου του δωματίου κατά την ανακαίνιση του ναού σε μια δεύτερη φάση της αρχαϊκής περιόδου. Ήρθαν στο φως πρωτοκορινθιακοί και κορινθιακοί αρύβαλλοι, αλάβαστρα, κοτύλες, δακτυλιόσχημοι αρύβαλλοι, πήλινα ειδώλια, διάφορα αντικείμενα και αγαλματίδια από φαγεντιανή, σφραγιδόλιθοι από ημιπολύτιμες πέτρες, χάλκινες και ελεφαντοστέινες οκτώσχημες πόρπες, ένα αυγό στρουθοκαμήλου, λίθινες, γυάλινες και χρυσές χάντρες, σιδερένια, χάλκινα, αργυρά και μολύβδινα αντικείμενα, όπως εγχειρίδια, ξίφη και πολλά γεωργικά εργαλεία. Αξιόλογοι οι αρύβαλλοι με μορφές ζώων κόκκορα, λαγού, ένας με μορφή γεννητικών οργάνων και ένα σπάνιο ρυτό σε μορφή λεοντοκεφαλής. Μοναδικό εύρημα αποτελεί το ειδώλιο μεγάλων διαστάσεων γυναικείας θεότητας Δαιδαλικής τεχνοτροπίας, το οποίο χρονολογείται γύρω στο 680-660 π.Χ..

Στο χώρο της ανασκαφής έχουν βρεθεί πολλά μαρμάρινα μέλη γλυπτών, αρχαϊκές κεφαλές κούρων ,κορμός γυμνού ανδρικού αγάλματος τμήμα ενεπίγραφου περιρραντηρίου αρχαϊκής εποχής, με την επιγραφή “Μάρδης ανέθηκεν”.Σπουδαιότατο εύρημα αποτελεί ο κτιστός μαρμάρινος τετράγωνος βωμός, αφιερωμένος στην ΕΣΤΙΑ ΙΣΘΜΙΑ, κλασικών χρόνων .Μαρτυρία για μία από τις λατρευόμενες θεότητες. Παράλληλα μας δίνει το τοπωνύμιο του ακρωτηρίου όπου βρίσκεται το ιερό “ΙΣΘΜΟΣ” και επιβεβαιώνει την ύπαρξη ισθμού. Συνολικά αποκαλύφθηκαν εκτός από το κτίριο Α άλλα πέντε κτίρια. Το κτίριο Γ πρόκειται για ένα μεγάλο ορθογώνιο διμερές κτίριο με φορά Β -Ν, διαστάσεων 12,5Χ10μ., που χωρίζεται σε δύο, ιδίων διαστάσεων, δωμάτια, και χρονολογείται στο τέλος του 6ου αι. π.Χ.. Σε απόσταση 5 μέτρων από το κτίριο Γ, σε περίοπτη θέση, βρίσκεται το κτίριο Β, διαστάσεων 20 μέτρων.

Στο χώρο έξω από τη σύγχρονη μάντρα – που έχει διατηρηθεί, για λόγους προστασίας του ήδη ανασκαμμένου κτιρίου Α – βρέθηκε το κτίριο Ε. Έχει φορά Α-Δ και διατηρεί δάπεδα από κονίαμα. Χρονολογείται στην πρώϊμη ελληνιστική περίοδο. Οι διαστάσεις του κτιρίου δεν είναι δυνατόν προς το παρόν να προσδιοριστούν. Τέλος, στα ανατολικά του κτιρίου Ε, αποκαλύφθηκε άλλο ένα κτίριο μεγάλων διαστάσεων, που ονομάσθηκε κτίριο Ζ. Η χρήση του κτιρίου θα πρέπει να χρονολογηθεί στους ύστερους κλασικούς-πρώϊμους ελληνιστικούς χρόνους.

Η ανακάλυψη πέντε ενεπίγραφων οστράκων, που χρονολογούνται από τον 6ο έως τον 3ο αι. π.Χ. με την επιγραφή “ΑΠΟΛΛ” ενισχύει την άποψη ότι πρόκειται για ιερό αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Οι μεγάλες ομοιότητες που παρουσιάζουν τα κινητά ευρήματα και τα αρχιτεκτονικά μέλη του Δεσποτικού με εκείνα του ιερού του Δηλίου της Πάρου, που ήταν αφιερωμένο στον Απόλλωνα και την Άρτεμη, οδηγούν στην υπόθεση ότι πρόκειται για ιερό αφιερωμένο στη λατρεία των δύο αυτών θεοτήτων.

Ως γνωστό η λατρεία του Απόλλωνα ήταν από τις πλέον διαδεδομένες στις Κυκλάδες, το μεγαλύτερο κέντρο λατρείας του Απόλλωνα ήταν η Δήλος. Κατά την παράδοση, υπήρχαν συνολικά 22 δευτερεύοντα μικρότερα και πιο λιτά ιερά. Ένα από αυτά ήταν, όπως φαίνεται, και το ιερό του Δεσποτικού.

Μέχρι στιγμής η κάτοψη του ναού δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί, εφ’ όσον δεν έχουν αποκαλυφθεί ως τώρα τα θεμέλια, τα οποία κατά πάσα πιθανότητα βρίσκονται στην ανατολική πλευρά ή μέσα στο Γάμα που σχηματίζει το αρχαϊκό κτίριο Α.

Το ιερό του Δεσποτικού αποτελεί μία μοναδική περίπτωση στο χώρο του Αιγαίου. Σε ένα από τα ωραιότερα και ιδιαιτέρης φυσικής ομορφιάς ακατοίκητα και παρθένα μικρά νησιά του Αιγαίου βρίσκεται ένα μοναδικό ανέπαφο αρχαϊκό ιερό, το οποίο λειτουργούσε από τον 7 αι.π..Χ έως και τα Ρωμαϊκά χρόνια.

Σπήλαιο.

Το Σπήλαιο της Αντιπάρου είναι ένα από τα ομορφότερα και τα πιο σημαντικά του κόσμου. Και αυτό γιατί, εκτός από μαγευτικό φυσικό αξιοθέατο, συνδέεται άρρηκτα με την ιστορία του τόπου και προκαλεί μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, λόγω των ευρημάτων της λίθινης εποχής που ανακαλύφθηκαν στο εσωτερικό του. Οι χαραγμένες επιγραφές, επίσης, που το “στολίζουν” είναι ανεξάντλητη πηγή ιστοριών, θρύλων και πληροφοριών για τους διάσημους – και μη – επισκέπτες του, σαν ένα βιβλίο εντυπώσεων, του οποίου η πρώτη σελίδα γράφτηκε εκατοντάδες χρόνια πριν τη γέννηση του Χριστού.

Το “Καταφύγι”, όπως το αποκαλούσαν οι ντόπιοι, διακοσμείται από σταλακτίτες και σταλαγμίτες, οι οποίοι αλλάζουν μορφή, ανάλογα με την έμπνευση του επισκέπτη. Βρίσκεται 171 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, είναι βαραθρώδες και η θερμοκρασία του το χειμώνα κυμαίνεται στους 15 βαθμούς Κελσίου. Έχει έκταση περίπου 5.600 τετραγωνικά μέτρα. Το μέγιστο βάθος του φτάνει τα 85 μέτρα περίπου και η κατάβαση γίνεται εύκολα και με ασφάλεια, μέσω τσιμεντένιας σκάλας που αριθμεί 411 σκαλιά. Η εξαιρετική ορατότητα επιτρέπει την παρατήρηση της λεπτομέρειας της καλλιτέχνιδος φύσης και την αναζήτηση της ανθρώπινης παρουσίας από την εποχή του Πάριου ποιητή Αρχίλοχου (728 – 650 π.Χ.) έως τον εικοστό αιώνα.

Πριν από πολλούς αιώνες, η οροφή του πρόσθιου τμήματος γκρεμίστηκε, με αποτέλεσμα τη δημιουργία της αψιδωτής εισόδου του σπηλαίου. Στον υπαίθριο και ημιυπαίθριο χώρο που δημιουργήθηκαν από την κατακρήμνιση, χτίστηκαν δύο γραφικά εκκλησάκια, που επικοινωνούν μεταξύ τους και είναι πολύ αγαπητά στους Αντιπαριώτες και τους επισκέπτες. Ο Άη Γιάννης ο Σπηλιώτης και η Ζωοδόχος Πηγή. Αν και το δεύτερο είναι μικρότερο και παλαιότερο, το πρώτο έχει δώσει το όνομά του σε ολόκληρο το Αγιογιαννίτικο βουνό (ή Βουνάλι του Άη Γιάννη) μα και στο ίδιο το σπήλαιο που πολλοί ονοματίζουν “Σπήλαιο του Άη Γιάννη”.

Η είσοδος του σπηλαίου ονομάζεται “Προθάλαμος” και αποτελείται από τρία επίπεδα. Το πρώτο και υψηλότερο, η “Καλυμμένη πλατεία”, είναι στρωμένο με μπετόν και γύρω γύρω έχουν τοποθετηθεί παγκάκια. Το δεύτερο, ο “Κρυφός θάλαμος”, χωρίζεται από το πρώτο με έναν πελώριο σταλαγμίτη, τον αρχαιότερο της Ευρώπης, με το όνομα “Πελώρια Κεντρική Κολώνα” και σταλαγμίτες δεξιά και αριστερά του, που μοιάζουν με αγάλματα. Στην “Κολώνα” έδεναν παλιά τα σχοινιά, για να κατέβουν στο κυρίως σπήλαιο. Το τρίτο επίπεδο του “Προθάλαμου” προεκτείνεται με ένα είδος διαδρόμου, στο τέλος του οποίου κιγκλιδωτή πόρτα οδηγεί στο κατεξοχήν εσωτερικό του σπηλαίου. Σε αυτό το επίπεδο, και σε ύψος τρία μέτρα περίπου από το δάπεδο, υπάρχει μικρό άνοιγμα που φανερώνει έναν θάλαμο με διαστάσεις 20×10 μέτρα, γνωστό ως “Κρύπτη”. Αρχαιολογικές έρευνες στο χώρο αυτό κατά το 1974 – 75 αποκάλυψαν όστρακα και ανθρώπινα οστά που σήμερα βρίσκονται στο Μουσείο της Πάρου. Περνώντας την κιγκλιδωτή πόρτα βρίσκεσαι στην καρδιά του σπηλαίου, το οποίο και χωρίζεται σε τρεις “αίθουσες”.

Η πρώτη αίθουσα ή “Θάλαμος των πέτρινων καταρρακτών” έχει διαστάσεις 17x27x10 μέτρα και πλούσιο σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό διάκοσμο. Την ονομασία του την πήρε από το μεγαλοπρεπή και θαυμαστό στολισμό προς το δεξιό τοίχο του, όπου υπάρχουν πανέμορφες κολώνες και σταλακτίτες σαν καταρράκτες.

Η δεύτερη αίθουσα ή “Θάλαμος του καθεδρικού ναού” βρίσκεται 25 μέτρα χαμηλότερα από την πρώτη. Οι διαστάσεις της είναι 33x20x30 μέτρα. Εδώ έγινε η λειτουργία των Χριστουγέννων, το 1673, από τον Μαρκήσιο ντε Ντουανέλ και τη συνοδεία του. Δεξιά υπάρχουν ολόλευκα σταλαγμιτικά συγκροτήματα και από πάνω τους κρεμαστοί “πολυέλαιοι”. Πιο πέρα βρίσκεται ο σχηματισμός που εύστοχα ονομάστηκε “Μαύρος καταρράκτης” και απέναντί του σειρά από σταλαγμίτες, από τους οποίους ο χαμηλότερος είναι η περίφημη “Αγία Τράπεζα”. Στη μια άκρη της αίθουσας αυτής και ένα μέτρο πιο χαμηλά υπάρχει μικρότερη αίθουσα με ωραιότατο σταλαγμίτη, την “Ομπρέλα”. Η αίθουσα ονομάζεται “Αίθουσα του Βαράθρου” επειδή υπάρχει τρύπα διαμέτρου δύο μέτρων και βάθους περίπου 7 – 8 μέτρων.

Η τρίτη αίθουσα, που βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο, αποκαλείται “Βασιλική”, εξαιτίας της επίσκεψης του βασιλιά Όθωνα και της βασίλισσας Αμαλίας και της επιγραφής που χάραξαν εκεί. Οι διαστάσεις της είναι 27x50x20 μέτρα. Δεν έχει ιδιαίτερα εντυπωσιακό στολισμό, αλλά είναι επιβλητική.

Το εκπληκτικό σπήλαιο διανοίχτηκε ως επί το πλείστον σε μαρμαρυγιακούς σχιστόλιθους, πάνω στους οποίους επίκεινται ασβεστόλιθοι. Πιθανότατα δημιουργήθηκε κατά την Τριτογενή Περίοδο. Το σπήλαιο είναι βαραθρώδες, εξαιτίας της διέλευσης και συσσώρευσης μεγάλων ποσοτήτων νερού που κατέφαγε τα λιγότερα ανθεκτικά πετρώματα. Αργότερα, κατά την Τεταρτογενή, το σπήλαιο έπαψε να δέχεται τόσο μεγάλες ποσότητες νερού, ενώ όσο νερό υπήρχε στο εσωτερικό του διέφυγε από οχετούς και βάραθρα. Άρχισε τότε η σταγονορροή που δημιούργησε, με την πάροδο του χρόνου, όλο το σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό στολισμό του. Εξαιτίας των διαφορών στην επιφανειακή κλίση του εδάφους, η οποία επηρεάζει τη σταγονορροή, ο στολισμός είναι εντονότερος στις δύο πρώτες αίθουσες του σπηλαίου (μεγαλύτερη σταγονορροή) απ’ ό,τι στην τρίτη.

Το σπήλαιο έχει έκταση περίπου 5.600 τετραγωνικά μέτρα. Το μέγιστο βάθος του είναι 85 μέτρα περίπου, έχει μήκος 89 μέτρα και το μέγιστο πλάτος του είναι σχεδόν 60 μέτρα. Οι μελέτες που έγιναν έδειξαν ότι δεν παρουσιάζει στατικά προβλήματα.

Σάλιαγκος.

Στα Βόρεια της Αντιπάρου, λίγο πιο έξω από το λιμάνι, βρίσκεται μία νησίδα ανεκτίμητης ιστορικής αξίας και φυσικής ομορφιάς, ο Σάλιαγκος. Γνωστό στους απανταχού λάτρεις της ιστορίας, για τα αρχαιολογικά του ευρήματα, το νησάκι αυτό φιλοξένησε τον παλαιότερο γνωστό οικισμό των Κυκλάδων, πριν από 5.300 χρόνια, περίπου.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ο άνθρωπος ξεκίνησε την εγκατάστασή του στα κυκλαδίτικα νησιά στις αρχές της Νεώτερης Νεολιθικής Περιόδου, από τη νησίδα Σάλιαγκος, που απέχει 500 μέτρα από το χωριό της Αντιπάρου και έχει 100 μέτρα μήκος (από βορρά προς νότο) και 50 μέτρα πλάτος (από ανατολή σε δύση). Κατά τη Νεολιθική Περίοδο το επίπεδο της θάλασσας ήταν κατά 6, τουλάχιστον, μέτρα χαμηλότερο από το σημερινό και ο Σάλιαγκος μια χαμηλή χερσόνησος του ισθμού που ένωνε την Πάρο με την Αντίπαρο.

Ο οικισμός του Σάλιαγκου, ίχνη του οποίου πρώτος εντόπισε το 1961 ο έφορος αρχαιοτήτων Νικόλαος Ζαφειρόπουλος και έφεραν στο φως το 1964 οι Άγγλοι αρχαιολόγοι Τζων Έβανς και Κόλιν Ρένφριου, καλύπτει ολόκληρο το νησί και χρονολογείται τουλάχιστον από τα τέλη της 5ης χιλιετίας π.Χ. Τον αποτελούσαν ορθογώνιες κατοικίες με λίθινα θεμέλια, τις οποίες περιέβαλλε τείχος. Το έργο της κατασκευής αμυντικού τείχους απαιτεί συντονισμένη συλλογική προσπάθεια, γεγονός που αποδεικνύει ότι στις Κυκλάδες είχαν ήδη αρχίσει οι διαδικασίες εκείνες που θα οδηγούσαν αργότερα, κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, στην ίδρυση πόλεων.

Οι κάτοικοι του οικισμού κατασκεύαζαν τα εργαλεία τους και τις αιχμές των βελών τους από οψιδιανό. Φαίνεται μάλιστα ότι η κατεργασία του οψιδιανού γινόταν σε πολύ μεγαλύτερη έκταση από όση θα δικαιολογούσαν οι τοπικές ανάγκες, γεγονός που δείχνει ότι ο οικισμός του Σάλιαγκου αποτελούσε κέντρο κατεργασίας και εμπορίας του οψιδιανού της Μήλου.

Οι κάτοικοί του ασχολούνταν επίσης με την αλιεία, την κτηνοτροφία, την καλλιέργεια σιτηρών, την αγγειοπλαστική και την καλαθοπλεκτική. Στη νησίδα βρέθηκαν ακόμη κουτάλια από μύδια, αρκετές αξίνες και εργαλεία από κόκκαλο, αγγεία και ειδώλια. Από τα αγγεία που βρέθηκαν στο Σάλιαγκο, τα περισσότερα μοιάζουν με φρουτιέρες. Είναι από σκούρο πηλό και λευκή γραμμική διακόσμηση, ανοιχτά, με περίγραμμα ευθύγραμμο, καμπύλο ή γωνιώδες και έχουν επίπεδη βάση ή, πιο συχνά, ψηλό πόδι.

Ανάμεσα στα ειδώλια που βρέθηκαν στο Σάλιαγκο περιλαμβάνεται και η “Παχύσαρκη κυρία του Σάλιαγκου”, το αρχαιότερο μαρμάρινο ειδώλιο που έχει βρεθεί μέχρι τώρα στις Κυκλάδες. Δείγματα των τεχνουργημάτων αυτών μπορεί να θαυμάσει κανείς στο Μουσείο της Πάρου. Οι δημιουργίες αυτές μαρτυρούν ότι, αν και ο νεολιθικός πολιτισμός των Κυκλάδων παρουσιάζει ομοιότητες με τους συγχρόνους του – ιδιαίτερα εκείνον της Πελοποννήσου – εμφανίζει ιδιαίτερο χαρακτήρα ως προς την τέχνη του.

Δυστυχώς, ελάχιστες άλλες θέσεις του λεγόμενου Πολιτισμού του Σάλιαγκου έχουν διασωθεί. Πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά τόσο για την κοινωνία και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των ανθρώπων αυτών, όσο και για την προέλευσή τους.

Το βέβαιο, όμως, είναι ότι ο Πολιτισμός του Σάλιαγκου υπήρξε και άνθισε πριν από πολλούς αιώνες, κληροδοτώντας μας έναν μοναδικό αρχαιολογικό χώρο, κομμάτι του εθνικού μας θησαυρού.

Πηγή:
Κοινότητα Αντιπάρου (έκδ. χ.χ.), Αντίπαρος

Παραλίες.

Απάντημα

Σκιερή παραλία, με βότσαλο. Στη μέση έχει μικρό μόλο.

Βαθύς Βώλος

Mία αμμώδης γλωσσα γης με θέα στο Δεσποτικό.

Άγιος Γεώργιος

Απάνεμη, με διάφανα νερά, ψιλή άμμο και βότσαλο. Αξίζει να εξερευνήσετε τον βυθό της. Βρίσκεται στα νότια και προσφέρει θέα στο Δεσποτικό.

Ακρωτήρι

Mε πεντακάθαρα νερά, κοντά στην παραλία του Απαντήματος.

Γλυφά

Mε παχιά άμμο και σκιά από τα δέντρα.

Επιτάφιος

Πίσω από την σπηλιά κρύβεται μια υπέροχη αμμουδιά με πράσινα νερά. Είναι στα νότια του νησιού και είναι προσβάσιμη με σκάφος.

Θεολόγος

Όμορφη παραλία, όπου βρίσκεται το κάμπινγκ της Αντιπάρου. Την προτιμάει η νεολαία.

Λιβάδια

Mικρή αμμουδιά με κέδρους στη δυτική ακτή του νησιού.

Λιβάδι

Mε βότσαλο, άμμο και πράσινα νερά, δίπλα στον όρμο του Σώστη.

Μεγάλα Μοναστήρια

H καταπράσινη πλαγιά καταλήγει στη θάλασσα. Ενα μυστικό τοπίο με εκτεταμένη αμμουδιά και καθαρά νερά.

Μικρά Μοναστήρια

Kρυφή αμμουδιά που για να τη χαρείτε θα πρέπει να περπατήσετε. Βρίσκεται πλάι στα Μεγάλα Μοναστήρια.

Πάνω Ψαραλυκή & Ψαραλυκή

H πρώτη είναι η δημοφιλής οικογενειακή παραλία της Αντιπάρου με εύκολη πρόσβαση και φυσική σκιά. Η δεύτερη αποτελεί μια καλή λύση για μπάνιο δίπλα στον οικισμό της Αντιπάρου.

Περαματάκι

Bρίσκεται πλάι στο Σωρό και έχει κρυστάλλινα νερά.

Πλάκα

Aπάνεμη αμμουδιά στην ανατολική πλευρά του νησιού.

Σιφνέικο

Eύκολα προσβάσιμη παραλία, αλλά εκτεθειμένη στον αέρα, οπότε βγάζει κύμα. Αξίζει να απολαύσετε το ηλιοβασίλεμα στην περιοχή.

Σωρός

Όμορφη και εκτεταμένη, δαντελωτή αμμουδιά με βαθιά νερά. Δίπλα της υπάρχει ο ήσυχος κόλπος του Μικρού Σωρού, με ψιλό χαλίκι. Αξίζει να θαυμάσετε το βυθό της.

Σώστης

Ομορφη παραλία με λευκή άμμο, πράσινα νερά και ιδανική για εξερεύνηση του βυθού με μάσκα.

Φανερωμένη

Tα παράξενα σχήματα στα βράχια της παραλίας αυτής εντυπωσιάζουν.

Xρήσιμα τηλέφωνα
Αστυνομία: 22840 61202

Λιμεναρχείο: 22840 61485

Πυροσβεστική υπηρεσία: 22840 25199 και 22840 24850

Το κατάστημα των ΕΛΤΑ (Ελληνικά Ταχυδρομεία) βρίσκεται μέσα στη Χώρα της Αντιπάρου και προσφέρει όλες τις υπηρεσίες. Τηλέφωνο Επικοινωνίας: 2284061223, Ωράριο: 07.30 – 14.00

Πηγή :Με την ευγενική παραχώρηση του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού www.visitgreece.gr, Δήμος Αντίπαρου
Βικιπαιδεια

φωτο – PhotoPhotis/(Φώτης Ξεινάς) /TTaxidiaMeChroma/ Difno.gr –

Αν θέλετε να ζήσετε αναζωογονητικές καλοκαιρινές διακοπές στην Ελλάδα, ανακαλύψτε το Artemis Hotel που βρίσκεται στην όμορφη πρωτεύουσα της Αντίπαρου, ένα μικρό νησί που βρίσκεται στην καρδιά των Κυκλάδων Μόλις ανακαινισμένο και περιτριγυρισμένο από καταπράσινο κήπο, αυτό το ξενοδοχείο κυκλαδίτικου στιλ στην Αντίπαρο …..περισσότερα εδώ

Πάρτε την ευκαιρία να δοκιμάσετε την πραγματική παραδοσιακή κουζίνα στο εστιατόριο μας. Αγαπάμε καλό φαγητό και λαμβάνουμε μόνο φρέσκα προϊόντα από την τοπική αγορά, όπως τα λαχανικά, τα ψάρια, το κρέας και το κρασί. Απολαύστε την οικογενειακή ατμόσφαιρα στο Big Blue και μάθετε τα μυστικά της κυκλαδίτικης γαστρονομίας!, …...περισσότερα εδώ

ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ

Αντίπαρος

Η Athellas στο